ಸಂದರ್ಶನ: ಸೂರ್ಯಕೀರ್ತಿ
ಡಾ. ಎಚ್. ಎಸ್. ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ ಅವರ ಬದುಕು-ಬರೆಹ:
ಡಾ. ಎಚ್. ಎಸ್. ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ, ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು (ಆಗಸ್ಟ್ ೦೧, ೧೯೬೯) ಇವರು ಕನ್ನಡದ ವಿಮರ್ಶಕ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಚಿಂತಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಹಲವು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ನೆಚ್ಚಿನ ಮೇಷ್ಟ್ರು ಹಾಗೂ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಕುರಿತ ಯಾವುದೇ ವಿಚಾರದ ಮೇಲೆ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಬಲ್ಲ ಕನ್ನಡದ ಸಾಹಿತಿ. ಹೊಸ ತಲೆಮಾರಿನ ವಿಮರ್ಶಕರೂ ಆದ ಎಚ್.ಎಸ್. ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ ಅವರು ಮೂಲತಃ ಮಲೆನಾಡಿನವರು. ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಕುಪ್ಪಳಿಗೆ ಸಮೀಪವೇ ಇರುವ, ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರಿನ ಹೊಕ್ಕಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಅವರು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಚಿರಪರಿತರು.
ಜೀವನ:
ನಿತ್ಯ ಕನ್ನಡದ ಉಪಾಸಕರಾಗಿ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಚಿಂತನೆಯೊಂದಿಗೆ ನಾಡಿನಾದ್ಯಂತ ಹಲವು ಉಪನ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾ, ಪದವಿ ಪೂರ್ವ ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಉಪನ್ಯಾಸಕರಾಗಿ ಸದ್ಯ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಶಿಕ್ಷಣ:
೧. ಅಂತಿಮ ಬಿ.ಎ. ಪದವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಮೊದಲಿಗರಾಗಿ ಪ್ರೊ. ತೀ.ನಂ.ಶ್ರೀ. ಚಿನ್ನದ ಪದಕ ಮತ್ತು ಹಲವು ನಗದು ಪುರಸ್ಕಾರ ವಿಜೇತರು. ೨. ಕನ್ನಡ ಎಂ.ಎ. ಪರೀಕ್ಷೆಯಲಿ ತೃತೀಯ ರ್ಯಾಂಕ್. ೩. “ಕೆ.ಪಿ.ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರ ತೇಜಸ್ವಿಯವರ ಕಥನ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನೆಲೆಗಳು” ಎಂಬ ಪ್ರೌಢ ಪ್ರಬಂಧಕ್ಕೆ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪದವಿ ದೊರೆತಿದೆ.
ಪ್ರಕಟಿತ ಕೃತಿಗಳು:
೧. ಅಪೂರ್ವ ಒಡನಾಟ (ಕವಿಸಮಯದ ಬರಹಗಳು) ೨. ಕುವೆಂಪು: ಅಲಕ್ಷಿತರೆದೆಯ ದೀಪ (ವಿಮರ್ಶೆ) ೩. ಅಕ್ಷರ ಲೋಕದ ಆನೆ – ತೇಜಸ್ವಿ (ವಿಮರ್ಶೆ) ೪. ನುಡಿಚಿತ್ರ (ಅಂಕಣ ಬರಹಗಳು) ೫. ಕಣ್ಣೋಟ (ವಿಮರ್ಶೆ) ೬. ಗಿರೀಶ್ ಕಾರ್ನಾಡ್: ಬದುಕು – ಬರಹ (ಕೇಂದ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿಗಾಗಿ) ೭. ನಗೆಮೊಗದ ಅಜ್ಜ-ಮಾಸ್ತಿ (ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ) ೮. ಪನ್ನೇರಳೆ (ಲಲಿತ ಪ್ರಬಂಧಗಳು) ೯. ಅಧ್ಯಾಪಕನಾಗಿ ಕಾಲುಶತಮಾನ (ನೆನಪುಗಳ ಸಂಗ್ರಹ)
ಸಂಪಾದಿತ ಕೃತಿಗಳು:
೧. ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಗಾತಿ (ಇತರರೊಂದಿಗೆ, ಕರ್ನಾಟಕ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ) ೨. ಸಾಹಿತ್ಯ ವಿಮರ್ಶೆ- ೨೦೧೬ (ಕರ್ನಾಟಕ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ) ೩. ದುಂಡಿಮಲ್ಲಿಗೆ (ಎಚ್. ಡುಂಡಿರಾಜ್ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕುರಿತ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ) ೪. ಗೆಳೆಯ ಲಕ್ಷ್ಮಣ (ಬಿ.ಆರ್. ಲಕ್ಷ್ಮಣರಾವ್ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕುರಿತ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ) ೫. ನಂಗ್ಲಿ-ಜಂಗ್ಲಿ (ವಿ. ಚಂದ್ರಶೇಖರ ನಂಗ್ಲಿಯವರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕುರಿತು) ೬. ಬತ್ತದ ಕಾವ್ಯದೊರತೆ (ಟಿ. ಯಲ್ಲಪ್ಪ ಅವರ ಕಾವ್ಯ ಕುರಿತು) ೭. ಬಾ.ರಾ.ಗೋಪಾಲ್ ಆಯ್ದ ಬರಹಗಳು
ಪ್ರಮುಖ ಸೇವೆಗಳು:
೧. ಪದವಿ ಪೂರ್ವ ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಭಾಷಾ ವಿಷಯದ ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ವ್ಯಕ್ತಿ. ೨. ಇಲಾಖೆಯ ಅಕಾಡೆಮಿಕ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಸದಸ್ಯರು. ೩. ಪ್ರಥಮ ಪಿ.ಯು.ಸಿ. ಐಚ್ಛಿಕ ಪಠ್ಯ ರಚನಾ ಸಮಿತಿಯ ಸದಸ್ಯರು. ೪. ದ್ವಿತೀಯ ಪಿ.ಯು.ಸಿ. ಕನ್ನಡ ಭಾಷಾ ಪಠ್ಯ ರಚನಾ ಸಮಿತಿಯ ಸಂಚಾಲಕರು. ೫. ಒಂದರಿಂದ ಹತ್ತನೇ ತರಗತಿವರೆಗಿನ ಪ್ರಥಮ ಭಾಷೆ, ದ್ವಿತೀಯ ಭಾಷೆ, ತೃತೀಯ ಭಾಷೆ ಕನ್ನಡ ಪಠ್ಯ ಪುಸ್ತಕಗಳ ರಚನಾ ಸಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಸಲಹಾಸಮಿತಿ ಸದಸ್ಯರು ೬. ಕೇಂದ್ರ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಪರೀಕ್ಷಾ ಸಲಹಾ ಸಮಿತಿ ಸದಸ್ಯರು. ೭. ಗಮಕ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಪರೀಕ್ಷಾ ವಿಭಾಗದ ಸದಸ್ಯರು. ೮. ಹಲವು ಡೀಮ್ಡ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಪಠ್ಯರಚನಾ ಸಮಿತಿಯ ಗೌರವ ಸಲಹೆಗಾರರು. ೯. ಇವರು ರಚಿಸಿದ ಸಂಗೊಳ್ಳಿರಾಯಣ್ಣ ವ್ಯಕ್ತಿ ಚಿತ್ರವು ಐದನೇ ತರಗತಿಗೆ ಕನ್ನಡ ಪಠ್ಯವಾಗಿದೆ. ೧೦. “ಯುವ ಜನಾಂಗ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಾಮರಸ್ಯ” ಹಾಗೂ “ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಅನ್ನ ಬ್ರಹ್ಮನ ಸ್ಥಾನ” ಎಂಬ ಲೇಖನಗಳು ಬೆಂಗಳೂರು ವಿ.ವಿ.ಯ ಪದವಿ ತರಗತಿಗಳಿಗೆ ಪಠ್ಯವಾಗಿವೆ.
ಗೌರವ/ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕಾರಗಳು:
೧. ಮೇಘಮೈತ್ರಿ ಪುಸ್ತಕ ಬಹುಮಾನ(ಅಪೂರ್ವ ಒಡನಾಟ ಕೃತಿಗೆ)
೨. ಹಾ.ಮಾ.ನಾ ಕನ್ನಡ ಜಾಗೃತಿ ಪುಸ್ತಕ ಬಹುಮಾನ(ಅಪೂರ್ವ ಒಡನಾಟ ಕೃತಿಗೆ)
೩. ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತಿನ ದತ್ತಿ ಬಹುಮಾನ(ಕುವೆಂಪು: ಅಲಕ್ಷಿತರೆದೆಯ ದೀಪ ಕೃತಿಗೆ)
೪. ಬೇಂದ್ರೆ ನುಡಿಸಿರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (ಕಣ್ಣೋಟ ವಿಮರ್ಶಾ ಕೃತಿಗೆ)
೫. ಕೇಂದ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಪ್ರೊ.ಸಿ.ಎಚ್. ಮರಿದೇವರು ದತ್ತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ – ಸಾಹಿತ್ಯ ಸೇವೆಗಾಗಿ.
೬. ಉದಯೋನ್ಮುಖ ವರ್ಧಮಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ೨೦೨೧ನೇ ಸಾಲಿನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಾಧನೆಗಾಗಿ.
೭.ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ೨೦೧೭-೧೮ನೇ ಸಾಲಿನ ಅತ್ಯತ್ತಮ ಉಪನ್ಯಾಸಕ ರಾಜ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ.
೮. ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಖ್ಯಾತಿಯ ಸಮಾಜಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಡಾ.ಹಿರೇಮಲ್ಲೂರು ಈಶ್ವರನ್ ರಾಜ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ – ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಾಧನೆಗಾಗಿ.
1. ನಿಮ್ಮ ಬಾಲ್ಯದ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುವುದಾದರೆ?
ಬಡತನವಿದ್ದರೂ ನನ್ನ ಪಾಲಿಗೆ ಅದರ ಛಾಯೆ ಬೀಳದಂತೆ ಅಮ್ಮ, ಅಜ್ಜಿ, ಅಪ್ಪ, ಅಣ್ಣ, ಅಕ್ಕಂದಿರು ನೋಡಿಕೊಂಡರು. ಓದಿನಲ್ಲಿ ಅಷ್ಟೇನೂ ಚುರುಕಾಗಿರದ ನನಗೆ, ಹಾಡು, ಕತೆ, ಸಿನಿಮಾ ಮುಂತಾದವುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಕ್ಕಂದಿನಿಂದಲೂ ಒಲವು. ಸ್ನೇಹಿತರೊಂದಿಗೆ ಗುಂಪಾಗಿ ಆಡುವ ಆಟಗಳೆಂದರೆ ನನಗೆ ತುಂಬ ಇಷ್ಟ. ಇಬ್ಬರೇ ಆಡುವ ಆಟಗಳ ಕಡೆಗೆ ಅಷ್ಟಾಗಿ ಆಸಕ್ತಿ ಇರಲಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ಬಾಲ್ಯದ ನೆನಪುಗಳು ಸಮೃದ್ಧವಾದುವು. ಪಠ್ಯದ ಹೊರತಾದ ಎಲ್ಲದರೆಡೆಗೂ ನನಲ್ಲಿ ತೀವ್ರವಾದ ಆಸಕ್ತಿ ಇತ್ತು. ಅದು ಹಬ್ಬ, ಜಾತ್ರೆ, ನಾಟಕ, ಆಟ ಇತ್ಯಾದಿ.
2. ಸಾಹಿತ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಒಲವು ಬರಲು ಸ್ಪೂರ್ತಿ ಯಾರು?
ಇದಕ್ಕೆ ಉತ್ತರಿಸುವುದು ತುಂಬ ಕಷ್ಟ. ಚಿಕ್ಕಂದಿನಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಕನ್ನಡ ಪಾಠ ಹೇಳಿದ ಶಿಕ್ಷಕರಿಂದ ಆರಂಭಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಕನ್ನಡದ ಎಷ್ಟೋ ಕವಿಗಳಿಗೆ ನನ್ನದೆಯಲ್ಲಿ ಜಾಗ ದೊರೆತದ್ದು ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕಗಳಲ್ಲಿರುತ್ತಿದ್ದ ಅವರ ರಚನೆಗಳ ಕಾರಣವಾಗಿಯೇ. ನಾನು ಆರನೇ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಬೇಂದ್ರೆಯವರನ್ನು, ಏಳನೇ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಪುತಿನ ಅವರನ್ನು ತುಂಬ ಸಮೀಪದಿಂದ ಕಂಡಿದ್ದೆ. ಆಗಲೇ ನಾನು ಸಾಹಿತ್ಯ ಲೋಕಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದವನು ಎನ್ನಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಅಕ್ಕಂದಿರು ಓದುತ್ತಿದ್ದ ಎಂ ಕೆ ಇಂದಿರಾ, ವಾಣಿ, ತ್ರಿವೇಣಿಯವರ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಚಿಕ್ಕಂದಿನಲ್ಲೇ ಓದುವ ಹವ್ಯಾಸವಿತ್ತು. ನಾ. ಡಿಸೋಜ ಅವರ ಕುಂಜಾಲ ಕಣಿವೆಯ ಕೆಂಪು ಹೂ, ನಾಗತಿಹಳ್ಳಿಯವರ ಬಯಲುಸೀಮೆ ಹುಡುಗ, ಮಲೆನಾಡ ಹುಡುಗಿ, ಬಾ ನಲ್ಲೆ ಮಧು ಚಂದ್ರಕೆ ಮುಂತಾದವನ್ನು ಕದ್ದುಮುಚ್ಚಿ ಓದುತ್ತಿದ್ದೆ. ಮುಂದೆ ಅನಕೃ, ತರಾಸು, ಭೈರಪ್ಪ, ಚಿತ್ತಾಲರ ರಚನೆಗಳೆಲ್ಲ ಕೈ ಹಿಡಿದು ನಡೆಸಿದವು. ಹಾ ಮಾ ನಾಯಕ, ಕುವೆಂಪು, ಕಾರಂತ, ಮಾಸ್ತಿ, ತೇಜಸ್ವಿ, ಅನಂತಮೂರ್ತಿ, ಲಂಕೇಶ್ ಮುಂತಾದವರ ಬರಹಗಳ ಸೆಳೆತದಿಂದ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಒಲವು ಗಾಢವಾಯ್ತು.
3. ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಜೀವನ ವಿಭಿನ್ನವೇ?
ಸಾಹಿತ್ಯಲೋಕಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಪಡದಿರುವವರಿಗೆ ಈ ಲೋಕದ ಪರಿಚಯವಿರದು. ಆದರೆ ಸಾಹಿತಿಯಾದವರಿಗೆ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಜೀವನ ಭಿನ್ನವಾಗಿ ಕಾಣದು. ಸಾಹಿತ್ಯಪ್ರಿಯರೆಲ್ಲರಿಗೂ ಸಾಹಿತ್ಯವೇ ಜೀವನ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಬದುಕು ತನ್ನ ಕಲಾತ್ಮಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಾಹಿತ್ಯವಾಗಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತದಲ್ಲವೆ?
4. ಇವತ್ತಿನ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡವನ್ನು ಉಳಿಸುವ ಬಗೆ?
ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ತರಿಸಲು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾದ ಪ್ರಬಂಧವನ್ನೇ ಬರೆಯಬೇಕು. ಡಿಜಿಟಲ್ ಯುಗವಾದ್ದರಿಂದ ನಾವು ವ್ಯವಹರಿಸುವ ಇ ಮೇಲ್, ಮೊಬೈಲ್ ಸಂದೇಶ, ಎ ಟಿ ಎಂ ಮುಂತಾದೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಹಿನ್ನಡೆಯಾಗದಿರಬೇಕಾದರೆ ಅಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಅವಶ್ಯವಾಗಿ ಕನ್ನಡವನ್ನು ನಾವು ಬಳಸಲೇಬೇಕು. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಕನ್ನಡಿಗನೂ ನಿತ್ಯದ ವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಶಸ್ತ್ಯ ನೀಡದಿದ್ದರೆ ಅಷ್ಟರಮಟ್ಟಿಗೆ ನಾವು ನಮ್ಮ ಕನ್ನಡವನ್ನು ಹಿಂದೂಡಿದಂತೆ. ಬಾಯಿಮಾತಿನ ಕನ್ನಡ ಬರಗೂರರು ಹೇಳಿದಂತೆ ಕೇವಲ ಕೊರಳ ಕನ್ನಡದ ಕೂಗಾಗುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಕರುಳ ಕನ್ನಡದ ಕೂಗಾಗಬೇಕು. ನಾನು ನನ್ನ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ “ನೀವು ತಪ್ಪಿಲ್ಲದೆ ಕನ್ನಡವನ್ನು ಓದುವುದು, ಬರೆಯುವುದು ಮಾಡುವುದೇ ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ನೀವು ಮಾಡುವ ಕನ್ನಡದ ಸೇವೆ” ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿರುತ್ತೇನೆ. ಕನ್ನಡವನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸಲು ನೂರಾರು ಕಾರಣಗಳಿರುವಾಗ ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಂದ ಹೇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ನಾವು ತಂದುಕೊಳ್ಳಬಾರದು.
5. ನಿಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಮರೆಯಲಾಗದ ನೆನಪು?
ಅನೇಕ ಒಳ್ಳೆಯ ನೆನಪುಗಳಿವೆ, ಅನೇಕ ಕಹಿ ನೆನಪುಗಳೂ ಇವೆ. ಬೇಂದ್ರೆ, ಕುವೆಂಪು, ಕಾರಂತ ಮುಂತಾದ ದಿಗ್ಗಜರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಿದ ನೆನಪು, ನಾನು ಎರಡನೇ ಸಲ ಕಷ್ಟಪಟ್ಟು ಹತ್ತನೇ ತರಗತಿ ಪಾಸು ಮಾಡಿದಾಗ, ಅಂತಿಮ ಬಿ.ಎ. ಪದವಿಯಲ್ಲಿ ತೀನಂಶ್ರೀ ಹೆಸರಿನ ಚಿನ್ನದ ಪದಕ ಪಡೆದಾಗ ನನ್ನ ಅಮ್ಮನ ಕಣ್ಣುಗಳು ಬೆಳಗಿದ ನೆನಪು. ಭೀಕರ ರಸ್ತೆ ಅಪಘಾತದಲ್ಲಿ ಮಗ ಪ್ರಾಣಾಪಾಯದಿಂದ ಪಾರಾದ ಕ್ಷಣದ ನೆನಪು……ಹೇಳುತ್ತಾ ಹೋದರೆ ಮುಗಿಯದಷ್ಟಿವೆ.
6. ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಕಾರ ಕನ್ನಡ ಅಂದ್ರೆ?
ನನ್ನ ಅನ್ನ, ನನ್ನ ಅರಿವು, ನನ್ನ ಬದುಕು, ನನ್ನ ಪ್ರಪಂಚ, ನನ್ನ ಪಾಲಿನ ಸ್ವರ್ಗ.
7. ಪ್ರಸ್ತುತ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಬಗ್ಗೆ ನಿಮ್ಮ ಅನಿಸಿಕೆ?
ಹಲವು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಈಗ ನಮ್ಮೊಂದಿಗಿರುವುದರಿಂದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂದರ್ಭದ ಸ್ವರೂಪ ಹೀಗೇ ಎಂದು ಖಚಿತವಾಗಿ ಅರಿವಿಗೆ ದಕ್ಕದಷ್ಟು ವಿಸ್ತಾರದ ಹರಹನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ. ವರ್ಷವೊಂದಕ್ಕೆ ಪ್ರಕಟವಾಗುವ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಬೃಹತ್ ಸಂಖ್ಯೆ, ಪ್ರಕಾಶಮಾನಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಿರುವ ಬರಹಗಾರರ ಸಂಖ್ಯೆ ಎಲ್ಲವೂ ನಮ್ಮ ಸಾಹಿತ್ಯದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತಿವೆ ಎಂಬ ಸಂತೋಷ ಒಂದೆಡೆಯಾದರೆ, ಪ್ರಶಸ್ತಿಯ ಹಿಂದಿನ ಹುನ್ನಾರಗಳು, ಲಾಭಿಗಳು, ಅಸಹಿಷ್ಣತೆ, ಅಪಪ್ರಚಾರ ಮುಂತಾದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳೂ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿರುವುದು ತಲ್ಲಣವನ್ನು ಮನಕ್ಕೆ ತುಂಬುತ್ತಿವೆ. ಸೃಜನಶೀಲ ಯುವ ಬರಹಗಾರರು ಅನನ್ಯ ಪ್ರತಿಭೆಯಿಂದ ಕಾವ್ಯ ಕಥೆ, ಕಾದಂಬರಿ, ನಾಟಕ, ಗಜಲ್, ಮಹಾಕಾವ್ಯ, ಖಂಡಕಾವ್ಯ ಮುಂತಾದ ಪ್ರಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ತೆರೆದುಕೊಂಡಿರುವ ಬಗೆ ಭರವಸೆ ತಾಳುವಂತಿದೆ. ಸೃಜನೇತರವಾದ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳೂ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಬೇಕು. ಸಂಶೋಧನೆ, ಗ್ರಂಥ ಸಂಪಾದನೆ, ನಿಘಂಟು ರಚನೆ, ಹಳಗನ್ನಡ ಕಾವ್ಯಗಳೊಂದಿಗಿನ ಅನುಸಂಧಾನ ಮುಂತಾದ ಶಾಸ್ತ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳತ್ತ ಹೊಸ ತಲೆಮಾರಿನವರ ಗಮನ ಅಷ್ಟಾಗಿ ಹರಿಯದಿರುವುದು ಸ್ವಲ್ಪಮಟ್ಟಿಗೆ ನಿರಾಸೆ ಮೂಡಿಸಿದೆ.
8. ನಿಮ್ಮ ಮುಂದಿನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿ?
ಸದ್ಯಕ್ಕೆ ಗಿರೀಶ್ ಕಾರ್ನಾಡರ ಮೊನೊಗ್ರಾಫ್ ಸಿದ್ಧಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ಅನುದಿನ ಕಾವ್ಯ ಪುಸ್ತಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ತರಲು ಪ್ರಕಾಶಕರು ಮುಂದೆ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ವಿಮರ್ಶಾ ಸಂಕಲನವೊಂದು ಅಚ್ಚಿನ ಮನೆಗೆ ಹೋಗಲು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.
9. ನಿಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುವುದಾದರೆ?
ಅಮ್ಮ ಹೋಗಿ ಹದಿಮೂರು ವರ್ಷಗಳಾದವು. ಅಪ್ಪ, ಅಣ್ಣ-ಅತ್ತಿಗೆ ಮತ್ತವರ ಕುಟುಂಬ, ಅಕ್ಕಂದಿರಿಬ್ಬರ ಕುಟುಂಬದ ಜೊತೆ ನನ್ನ ಪುಟ್ಟ ಕುಟುಂಬವು ರಥ ಎಳೆಯುತ್ತಿದೆ. ಪತ್ನಿ ವಸುಂಧರಾ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಸರ್ಕಾರಿ ಕಾಲೇಜೊಂದರಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಸಹ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಮಗ ಮಯೂರ(ಸುಧಾಂಶು) ಎಂಟೆಕ್ ಮುಗಿಸಿ ಖಾಸಗಿ ಕಂಪೆನಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ್ದಾನೆ.
10. ನಿಮ್ಮ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃಷಿ ನಡೆದು ಬಂದ ದಾರಿ?
ಕಾಲೇಜಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲೇ ಹಾಮಾನಾ, ಕಣವಿ ಮುಂತಾದವರನ್ನು ಸಂದರ್ಶನ ಮಾಡಿ ಬರೆದಿದ್ದೆ. ಕಾಲೇಜು ವಾರ್ಷಿಕ ಸಂಚಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ, ದಿನ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದೆ. ಹಲವಾರು ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಬರೆದರೂ ಯಾವುದೂ ಪುಸ್ತಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ನಾನೊಬ್ಬ ಪುಸ್ತಕ ಪ್ರಕಟಿಸದಿದ್ದರೆ ಕನ್ನಡಕ್ಕೇನೂ ನಷ್ಟವಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಮನೋಭಾವದ ನಾನು ಭಾಷಣ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ನಾಡಿನುದ್ದಕ್ಕೂ ಓಡಾಡಿದ್ದೇ ಹೆಚ್ಚು. ಕೊರೊನಾ ಕಾಲದ ಲೇಖಕ ನಾನು. ಅಪೂರ್ವ ಒಡನಾಟ, ಕುವೆಂಪು-ಅಲಕ್ಷಿತರೆದೆಯ ದೀಪ, ಕಣ್ಣೋಟ, ನುಡಿಚಿತ್ರ, ಪನ್ನೇರಳೆ, ನಗೆಮೊಗದ ಅಜ್ಜ ಮಾಸ್ತಿ, ಅಕ್ಷರಲೋಕದ ಆನೆ-ತೇಜಸ್ವಿ ಮುಂತಾದವು ಕಳೆದ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಗೊಂಡಿವೆ. ಮುಂದಿನವುಗಳಿಗಾಗಿ ನಾನೂ ಕಾಯುತ್ತಿರುವೆ.
11. ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿ ಕಾವ್ಯ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡ ಬಗೆ?
ನಾನು ಕಾವ್ಯವನ್ನು ಬಹಳವಾಗಿ ಪ್ರೀತಿಸುವವನು. ಓದುವುದು, ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಬರೆಯುವುದು ಎಲ್ಲವೂ ಪ್ರಿಯವೆ. ಆದರೆ ಕವಿತೆಯನ್ನು ಇಷ್ಟಪಟ್ಟು ಓದುವ ನನಗೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಕವಿತೆ ಬರೆಯಲಾಗಿಲ್ಲ. ಹತ್ತಾರು ಕವಿತೆಗಳನ್ನು ಬರೆದಿರುವೆನಾದರೂ ಸಮಾಧಾನವಾಗದೆ ಪ್ರಕಟಿಸುವ ಗೋಜಿಗೆ ಹೋಗಿಲ್ಲ. ಎದೆಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ನೂರಾರು ಕವಿತೆಗಳಿವೆ. ಅವುಗಳ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಬಲ್ಲ ಸೂಕ್ತ ವ್ಯಕ್ತಿ ನಾನಲ್ಲವೇನೋ.
12. ನಿಮ್ಮ ಕಾಲೇಜು ಜೀವನ ಹೇಗಿತ್ತು?
ತುಂಬ ಚೆನ್ನಾಗಿತ್ತು. ಹತ್ತನೇ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಸಬ್ಜೆಕ್ಟ್ ಫೇಲಾದ ಬಳಿಕ ಓದಬೇಕೆಂಬ ಆಸೆ ಮೂಡಿತು. ಹಾಗಾಗಿ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಓದಿದೆ. ಕಾಲೇಜು ಓದುವಾಗ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರಿನ ಸಾಹಿತ್ಯಕ ವಾತಾವರಣ ನನ್ನನ್ನು ಬೆಳೆಸಿತು. ನಾ. ಡಿಸೋಜ, ಕುಂ ವೀ, ಜಿ ಎಸ್ ಸಿದ್ದಲಿಂಗಯ್ಯ, ದೇವನೂರು, ಹಾ ಮಾ ನಾಯಕ, ಸಿಪಿಕೆ, ಟಿ ವಿ ವೆಂಕಟಾಚಲಶಾಸ್ತ್ರಿ, ಕಟ್ಟೀಮನಿ, ಜಿಎಸ್ಸೆಸ್, ಕಾರಂತ, ಕಲುಬುರ್ಗಿ, ಹಂಪನಾ ದಂಪತಿಗಳು , ಟಿ. ಸುನಂದಮ್ಮ, ಕೆ.ವಿ. ಸುಬ್ಬಣ್ಣ ಮುಂತಾದವರ ಒಡನಾಟ ಲಭಿಸಿದ್ದು ನನ್ನ ಕಾಲೇಜು ದಿನಗಳಲ್ಲಿಯೇ. ಚರ್ಚಾಸ್ಪರ್ಧೆ, ಭಾವಗೀತೆ, ಪ್ರಬಂಧಸ್ಪರ್ಧೆ, ಭಾಷಣ ಸ್ಪರ್ಧೆ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ. ತುಂಬ ಖುಷಿಯಾಗಿ ಕಾಲೇಜಿನ ದಿನಗಳನ್ನು ಕಳೆದೆ.
13. ನಿಮ್ಮನ್ನು ವಿಮರ್ಶಕರು ಎಂದು ಕರೆಯಲು ಕಾರಣ?
ಅದೇ ನನಗೂ ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಓದಿದ್ದನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವ, ಪುಸ್ತಕ ಬಿಡುಗಡೆಯಲ್ಲಿ ಕೃತಿಪರಿಚಯ ಮಾಡುವ, ಮುಖ್ಯವಾದ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಬರೆಯುವುದು ನನಗೆ ಪ್ರಿಯವಾದ ಕೆಲಸ. ಬರೆದವುಗಳನ್ನು ಒಂದೆರಡು ಸಂಕಲನಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿಯೂ ಇದ್ದೇನೆ. ಈ ಕಾರಣಗಳಿಂದ ನನ್ನನ್ನು ವಿಮರ್ಶಕ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿರಬಹುದು. ಈಗ ವಿಮರ್ಶಕ ಅಂತ ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳೋದೆ ಖುಷಿಕೊಡುವ ಸಂಗತಿಯಾಗುಳಿದಿಲ್ಲ. ವಿಮರ್ಶಕರೆಂದು ಗುರುತಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಒಂದು ರೀತಿಯ ಅಪಖ್ಯಾತಿಯೆಂಬಂತೆ ಬಿಂಬಿತವಾಗುತ್ತಿದೆ.
14. ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿ ಪ್ರಬಂಧಗಳು ಹೇಗೆ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡವು?
ಮೊದಲಿಂದಲೂ ಮೂರ್ತಿರಾಯರ, ರಾಕು, ರಾ ಯ ಧಾರವಾಡಕರ, ಸಿಂಪಿಲಿಂಗಣ್ಣ, ಗೊರೂರು ರಾಮಸ್ವಾಮಿ ಅಯ್ಯಂಗಾರ್, ಪುತಿನ, ಎಚ್ಚೆಸ್ಕೆ, ಎನ್. ಪ್ರಹ್ಲಾದರಾವ್, ಅ ರಾ ಮಿತ್ರ, ವೈದೇಹಿಯವರ ಪ್ರಬಂಧಗಳ ಜೊತೆ ಬೆಳೆದವನು ನಾನು. ವಸುಧೇಂದ್ರ, ಚಂದ್ರಶೇಖರ ಆಲೂರರ ಎಲ್ಲ ಪ್ರಬಂಧಗಳನ್ನು ಓದಿ ಖುಷಿಪಟ್ಟಿರುವೆ. ಸುಧಾ ವಾರಪತ್ರಿಕೆಯ ಆಹ್ವಾನದಂತೆ ಒಂದು ಪ್ರಬಂಧ ಬರೆದೆ. ಆ ಪ್ರಕಾರದಲ್ಲಿ ಬರೆಯಬಲ್ಲೆನೆಂಬ ಭರವಸೆಯು ಒಂದು ವಾರದಲ್ಲೇ ‘ಪನ್ನೇರಳೆ’ ಸಂಕಲನದ ಎಲ್ಲ ಪ್ರಬಂಧಗಳನ್ನೂ ಬರೆಸಿತು. ಮುಂದೆಯೂ ಪ್ರಬಂಧಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವ ಆಸೆ ಇದೆ.
15. ಇವತ್ತಿನ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ವಿಮರ್ಶೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುವುದಾದರೆ?
ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಕೆ.ವಿ. ನಾರಾಯಣ, ಓ.ಎಲ್. ನಾಗಭೂಷಣ, ಡಿ ಆರ್ ನಾಗರಾಜ್, ಕಿ ರಂ, ಬಸವರಾಜ ಕಲ್ಗುಡಿ, ವಿವೇಕ ರೈ, ರಹಮತ್ ತರೀಕೆರೆ ಮುಂತಾದವರು ಹೊಸ ಚಿಂತನೆಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟು ಹಾಕಿರುವ ವಿಮರ್ಶಾ ಚಿಂತಕರು. ಈ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುವವರು ಬೇಕಾಗಿದೆ. ಮಾಸ್ತಿ, ಕುವೆಂಪು ಮುಂತಾದ ಹಿರಿಯರು ವಿಮರ್ಶೆಯ ಪ್ರಕಾರವನ್ನು ಉದ್ಘಾಟಿಸಿದಂತೆ ಕಾಣುತ್ತದಾದರೂ ಕೀರ್ತಿನಾಥ ಕುರ್ತಕೋಟಿ, ಜಿ ಎಸ್ ಅಮೂರ, ಎಂ.ಜೆ. ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿ, ಸಿ.ಎನ್. ರಾಮಚಂದ್ರನ್, ಜಿ.ಎಚ್. ನಾಯಕ, ಎಚ್ ಎಂ ಚೆನ್ನಯ್ಯ, ಅನಂತಮೂರ್ತಿ, ನರಹಳ್ಳಿ ಬಾಲಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ, ಗಿರಡ್ಡಿ ಗೋವಿಂದರಾಜ, ಎಸ್. ದಿವಾಕರ್, ಜಿ. ರಾಜಶೇಖರ್, ಎಚ್.ಎಸ್. ರಾಘವೇಂದ್ರ ರಾವ್, ಚಂದ್ರಶೇಖರ ನಂಗ್ಲಿ, ಎಸ್. ಆರ್. ವಿಜಯ ಶಂಕರ್, ವಿಜಯಾ ದಬ್ಬೆ, ಬಿ.ಎನ್. ಸುಮಿತ್ರಾಬಾಯಿ, ಎಂ.ಎಸ್. ಆಶಾದೇವಿ , ಕೆ.ವೈ. ಎನ್, ರಾಜಶೇಖರ ಹಳೇಮನೆ, ಗೀತಾ ವಸಂತ, ವಿಕ್ರಮ್ ವಿಸಾಜಿ, ಚ.ಹ. ರಘುನಾಥ, ಬಿ.ಎಂ. ಪುಟ್ಟಯ್ಯ, ಸಬಿತಾ ಬನ್ನಾಡಿ, ತಾರಿಣಿ ಶುಭದಾಯಿನಿ, ಡಿ.ಎ. ಶಂಕರ್, ಸುರೇಶ ನಾಗಲಮಡಿಕೆ, ರವಿಕುಮಾರ್ ನೀಹಾ, ಆರ್. ದಿಲೀಪ್ ಕುಮಾರ ಮುಂತಾದವರ ವಿದ್ವತ್ ಪರಂಪರೆ ವಿಮರ್ಶೆಯ ಪ್ರಕಾರವನ್ನು ಪೊರೆದಿದೆ. ಮುಂದೆಯೂ ಹೊಸ ಓದುಗರು, ಹೊಸ ಸೃಜನಶೀಲ ಲೇಖಕರು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ವಿಮರ್ಶೆಯೂ ಸಂಪನ್ನಗೊಳ್ಳಲಿದೆ. ದಾಕ್ಷಿಣ್ಯಕ್ಕೊಳಗಾಗದೆ, ವಿಮರ್ಶೆಯ ಘನತೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಡದೆ ಬರೆಯುವ ವಿಮರ್ಶಕರು ಅಗತ್ಯ ಹಿಂದಿಗಿಂತಲೂ ಈಗ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಅನ್ನಿಸ್ತಿದೆ.
16. ನಿಮಗೆ ಪಾಠ ಮಾಡಿದ ಮೇಷ್ಟ್ರುಗಳು?
ಕನ್ನಡ ಹೊರತಾದ ವಿಷಯಗಳ ಮೇಷ್ಟ್ರು ಅಷ್ಟಾಗಿ ನೆನಪಿಲ್ಲ. ಸುಗಂಧಮ್ಮ ಟೀಚರ್ ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಹಿಂದಿಯನ್ನು ಬೋರ್ಡಿನ ಮೇಲೆ ಮುತ್ತು ಜೋಡಿಸಿದ ಹಾಗೆ ಬರೆಯೋರು. ಶ್ರೀಕಂಠಶಾಸ್ತ್ರಿ ಅಂತ ಹೈಸ್ಕೂಲಿನಲ್ಲಿದ್ದರು, ಅವರು ಕನ್ನಡ ಮಾತಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ ನಾನು ಅವರ ಬಾಯನ್ನೇ ಎವೆಯಿಕ್ಕದೆ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ಅಷ್ಟು ಸೊಗಸಾಗಿ, ರಸವತ್ತಾಗಿ ಪಾಠ ಹೇಳುವವರನ್ನು ನಾನು ಆ ವಯೋಮಾನದಲ್ಲಿ ನೋಡಿಲ್ಲ. ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಬಂದ ಮೇಲೆ ಪ್ರೊ.ಎ.ಎಸ್. ಕಾಳೇಗೌಡರು ಅದ್ಭುತವಾಗಿ ಹಳೆಗನ್ನಡ ಪಾಠ ಮಾಡ್ತಿದ್ದರು. ನಾನು ಕನ್ನಡದ ಮೇಷ್ಟ್ರಾಗಬೇಕು ಅಂತ ಆಸೆ ಹುಟ್ಟಿದ್ದು ಅವರಿಂದಲೇ. ಪದವಿ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಬೋಧನೆಯಿಂದ ಆಕರ್ಷಿಸಿದವರೆಂದರೆ ಶಿರಸಿಯ ಗೋಪಾಲಕೃಷ್ಣ ಹೆಗಡೆಯವರು. ಅವರ ಯಯಾತಿ, ಪ್ರಭುಲಿಂಗಲೀಲೆ ಕಾವ್ಯದ ತರಗತಿಗಳನ್ನು ಜನ್ಮೇಪಿ ಮರೆಯಲಾಗದು. ಎಂ.ಎ.ಗೆ ಸೇರಿದ ಮೇಲೆ ಹಾ ಮಾ ನಾ, ಜಿ.ಎಚ್.ನಾಯಕ, ಟಿ.ವಿ. ವೆಂಕಟಾಚಲಶಾಸ್ತ್ರಿ, ಎಚ್.ಎಂ. ಚೆನ್ನಯ್ಯ, ಪ್ರಧಾನ ಗುರುದತ್ತ, ಸಿ.ಪಿ ಕೆ, ರಾಗೌ, ಕಾಳೇಗೌಡ ನಾಗವಾರ, ಪಂಡಿತಾರಾಧ್ಯ, ಡಿ.ಕೆ.ರಾಜೇಂದ್ರ, ವಿಜಯಾ ದಬ್ಬೆ ಮುಂತಾದ ಘಟಾನುಘಟಿಗಳು ಗುರುಗಳಾಗಿ ದೊರೆತ ಭಾಗ್ಯ ನನ್ನದು.
17. ನಿಮ್ಮ ಪ್ರೇಮ ವಿವಾಹ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುವುದಾದರೆ…
ನನ್ನದು ಪ್ರೇಮ ವಿವಾಹವೇನಲ್ಲ. ಮೊದಲಿಂದ ಕುವೆಂಪು, ತೇಜಸ್ವಿ, ಕಾಳೇಗೌಡ ನಾಗವಾರ ಸಿದ್ಧಲಿಂಗಯ್ಯನವರ ವಿಚಾರಧಾರೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದದ್ದರಿಂದ ಜಾತಿಯನ್ನು ಮೀರಿ ಮದುವೆಯಾಗಬೇಕೆಂಬ ದೊಡ್ಡ ಆಸೆಯಿತ್ತು. ಮನೆಯವರಿಗೆ ಮೊದಲೇ ಈ ವಿಚಾರವಾಗಿ ನನ್ನ ನಿಲುವನ್ನು ಹೇಳಿದ್ದೆ. ತಂದೆ-ತಾಯಿಯರಿರದ ವಸುಂಧರಾ ಅವರ ಅಕ್ಕ-ಭಾವ ಅವರ ಮನೆಯ ಹಿರಿಯರಾಗಿ ಸಮ್ಮತಿಸಿದ್ದರಿಂದ ಅಂತರಜಾತಿ ವಿವಾಹ ಕವಿ ಟಿ. ಯಲ್ಲಪ್ಪನವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. ಲವ್ ಮಾಡದೆ ಅದ್ಹೇಗ್ ಇಂಟರ್ ಕ್ಯಾಸ್ಟ್ ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತೆ ಅಂತ ಈಗಲೂ ಕೆಲವರು ರೇಗಿಸ್ತಾ ಇರ್ತಾರೆ. ಮನಸ್ಸೊಂದಿದ್ದರೆ ಅದೇನು ಅಸಾಧ್ಯವಾದುದಲ್ಲ ಎಂಬುದು ನನ್ನ ಅನುಭವ. ಕುವೆಂಪು ವಿಚಾರಧಾರೆ ಕುರಿತು ಯುವಜನರಿಗೆ ಉಪನ್ಯಾಸ ಮಾಡುವಾಗ ತಪ್ಪದೆ ಸ್ವಾನುಭವವನ್ನು ಉದಾಹರಿಸುತ್ತಿರುತ್ತೇನೆ.
18. ನಿಮ್ಮ ಅಧ್ಯಾಪನ ವೃತ್ತಿ ಶುರುವಾಗಿದ್ದು ಯಾವಾಗ? ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುವುದಾದರೆ…
೧೯೯೩ರಿಂದ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಬಾಳೆಹೋನ್ನೂರು, ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಎ ಪಿ ಎಸ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಅರೆಕಾಲಿಕ ಉಪನ್ಯಾಸಕನಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿರುವೆ. ೧೯೯೭ರಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪೂರ್ವ ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಉಪನ್ಯಾಸಕನಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡೆ. ಇಪ್ಪತ್ತೇಳು ವರ್ಷಗಳ ಸೇವೆಯ ಬಳಿಕವೂ ಅದೇ ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಮೊದಲಿದ್ದ ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದಲೇ ತೃಪ್ತಿಕರವಾಗಿ ಸರಿದೂಗಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿರುವೆ. ವೃತ್ತಿಜೀವನ ಅಪಾರವಾದ ಅನುಭವ ತಂದಿತ್ತಿದೆ. ಇನ್ನೈದು ವರ್ಷಗಳ ಬಳಿಕ ನಿವೃತ್ತಿಹೊಂದಿದ ಮೇಲೆ ಅವನ್ನೆಲ್ಲಾ ಬರೆಯುವ ಆಸೆಯಿದೆ, ನೋಡಬೇಕು. ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ತಕರಾರು, ಜಗಳ ತೆಗೆಯದೆ ನನ್ನ ಪಾಡಿಗೆ ನಾನಿರುತ್ತೇನಾದ್ದರಿಂದ ಕಹಿಯಾದ ಘಟನೆಗಳ ಅನುಭವವಾಗಿಲ್ಲ . ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ನಗಿಸುತ್ತಾ ನಗುತ್ತಾ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಲವಲವಿಕೆಯಿಂದಿರುವುದು ನನ್ನ ಜಾಯಮಾನವಾದ್ದರಿಂದ ಸಹಜವಾಗಿಯೇ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ ಮಾಲೂರು, ಕೆ.ಆರ್. ನಗರ, ಮೂಡಿಗೆರೆ, ವರ್ತೂರು, ಬಸವನಗುಡಿ, ಕಳಸಾಪುರ, ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರುಗಳಲ್ಲಿ ಅಪಾರವಾದ ಸ್ನೇಹಿತರ ದಂಡೇ ಇದೆ. ಖುಷಿಯಿಂದಿರಲು ಇದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿಗೇನು ಬೇಕು?
19. ನಿಮ್ಮ ಬಿಡುವಿನ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಏನು ಮಾಡ್ತೀರಾ?
ಓದು ಬರಹದ ಜೊತೆ ಕಾಲ ಕಳೆಯುವುದೇ ಪ್ರಿಯವಾದ ಕೆಲಸ. ರುಚಿಯಾದ ಅಡುಗೆ ಮಾಡಿ ಗೆಳೆಯರನ್ನು ಗುಡ್ಡೆ ಹಾಕಿಕೊಂಡು ಊಟ ಮಾಡೋದು, ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಪುಸ್ತಕ ಕಳಿಸಿದವರಿಗೆ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಬರೆಯೋದು, ಪ್ರೀತಿಪಾತ್ರರನ್ನು ಹುಡುಕಿಕೊಂಡು ಹೋಗಿ ಮಾತಾಡಿಸೋದು, ಕುಂಡದ ಗಿಡಗಳ ಆರೈಕೆ ಮಾಡೋದು, ಗೌರವಿಸುವ ಹಿರಿಯರಿಗೆ ಫೋನ್ ಮಾಡಿ ಮಾತಾಡಿಸೋದು ಏನೇನೋ ಮಾಡ್ತೀನಿ. ಆದರೆ ನಾಡಿನ ಮೂಲೆಮೂಲೆಯಿಂದ ಬಂದ ಉಪನ್ಯಾಸದ ಆಹ್ವಾನಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡು ಓಡಾಡುವ, ಮಾತಾಡುವ ಚಪಲ ಕಮ್ಮಿಯಾಗಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಬಿಡುವು ಸಿಗೋದು ತುಂಬ ಅಪರೂಪ. “ಏನಾದರೂ ಮಾಡುತಿರು ತಮ್ಮಾ ಸುಮ್ಮನಿರಬೇಡ” ಎಂಬ ಅಡಿಗರ ಸಾಲು ನೆನಪಾಗೋದರಿಂದ ಸೋಮಾರಿಯಾಗಿ ಕಾಲ ಕಳೆಯಲು ನನ್ನಿಂದಾಗದು.