ಶೇಖರಗೌಡ ವೀ ಸರನಾಡಗೌಡರ್ ಅವರು ಬರೆದ ಕತೆ ‘ಆಸ್ತಿ’

“ಯಾಕ್ರೀ ಒಂಥರ ಇದ್ದೀರಲ್ಲ…? ಆರಾಮ ಇದ್ದೀರಿ ತಾನೇ…?”

“ನಾನು ನಿನ್ಗೆ ಒಂಥರ ಕಾಣಾಕತ್ತಿನೇನು? ಆರಾಮಾಗೇ ಇದ್ದೀನಿ ನೇತ್ರಾ.”

“ಯಾಕೋ ಒಂಥರ ಡಲ್ಲಾಗಿ ಕಾಣಾಕತ್ತೀರಿ. ಮುಖದಾಗ ಕಳೆನೇ ಇಲ್ಲ. ಗಾಢವಾದ ಚಿಂತೆ ನಿಮ್ಮನ್ನು ಕಾಡುತ್ತಿರುವ ಹಾಗಿದೆ…? ನನ್ನ ಜೊತೆಗೂ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಾರದಂಥಹ ಸಂಗತಿಯೇ…?”

“ಒಳ್ಳೇ ಮನಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞಳಂತೆ ಮಾತಾಡಕತ್ತೀಯಲ್ಲ…?”

“ಎಲ್ಲರೂ ಮನಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಓದಿಕೊಂಡೇ ಮನಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಾಗಬೇಕಿಲ್ಲ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ತಾಯಿ, ಹೆಂಡತಿ ಮನಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರೇ. ಅವರೇನು ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಮಣ್ಣುಹೊತ್ತು ಮನಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಾಗಬೇಕಿಲ್ಲ. ಪ್ರೇಮಿ ಪ್ರೇಮಿಯ ಮನದಾಳದ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಲು ಮನಶಾಸ್ತ್ರರೇ ಆಗಿರಬೇಕಿಲ್ಲ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಜ್ಞಾನದಿಂದ ನಮ್ಮ ಆತ್ಮೀಯರ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಕಲಿಯುವುದಕ್ಕೆ ಮನಸ್ಸು, ಹೃದಯ ಸ್ಪಂದಿಸುತ್ತಿರಬೇಕು. ಕೆಲವೊಂದು ಕ್ಲಿಷ್ಟಕರ ವಿಷಯಗಳು ಅರ್ಥವಾಗುವುದು ನಿಜ, ತಜ್ಞ ಮನಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಿಗಷ್ಟೇ.”

“ಅಬ್ಬಬ್ಬಾ! ಮನಶಾಸ್ತ್ರದ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಕಿರುಭಾಷಣಾನೇ ಶುರುಮಾಡಿಬಿಟ್ಟಿಯಲ್ಲೇ…? ಪರವಾಗಿಲ್ವೇ, ಶಹಬ್ಬಾಸ್.”

“ತುಂಬಾ ಥ್ಯಾಂಕ್ಸ್ ಕಣ್ರೀ. ಹಾಲ್ನೊರೆಯಂಥಹ ಬಿಳುಪಿನ ಈ ನಿಮ್ಮ ಚೆಲುವಿನ ಮೀಸೆಯ ಕೆಳಗಿನ ತುಟಿಗಳಲ್ಲಿ ದಿನಾಲೂ ನಾನು ಡ್ಯೂಟಿ ಮುಗಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಾಗ ಇರುತ್ತಿದ್ದ ನಲ್ಬೆಳಗು ಇಂದು ಕಾಣಲಿಲ್ಲ. ಮುಖದಲ್ಲಿ ಒಂಥರ ಚಿಂತೆಯ ಗೆರೆಗಳು ತುಂಬಿಕೊಂಡಂತಿವೆ. ಅದಕ್ಕೇ ಕೇಳಿದೆ” ಎಂದೆನ್ನುತ್ತಾ ನೇತ್ರಾವತಿ ಶಿವಪ್ರಸಾದರ ಮಾಟವಾದ ಬೆಳ್ಳಿ ಬೆಡಗಿನಂಥಹ ಬಿಳಿಮೀಸೆಯನ್ನು ಹುರಿದಿರುವುತ್ತಾ ಬೆಳ್ಳಿಬೆಟ್ಟದಂತಿದ್ದ ಶಿರದ ಮೇಲಿನ ರೇಶಿಮೆ ನುಣುಪಿನ ಬೆಳ್ಳನೆಯ ಕೂದಲಲ್ಲಿ ಬೆರಳಾಡಿಸತೊಡಗಿದಳು ಆಪ್ತಭಾವದಲ್ಲಿ. ಅವಳ ಆತ್ಮೀಯ ಭಾವದ ಬೆರಳ ಸ್ಪರ್ಶದ ಅಸ್ಮಿತೆಯನ್ನು ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ಅಮಲುಗಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಅನುಭವಿಸತೊಡಗಿದರು. ಬೆರಳ ಸ್ಪರ್ಶದ ಆಪ್ತಭಾವದ ಅನುಭೂತಿಯ ಅಮಲಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದುಹೋದರು. ಹಾಗೇ ನೇತ್ರಾವತಿಯನ್ನು ತಬ್ಬಿಕೊಂಡರು. ಅರವತ್ತೆರಡರ ಇಳಿವಯಸ್ಸಿನ ಶಿವಪ್ರಸಾದರ ಆಪ್ತ ಹಿಡಿತದಲ್ಲಿ ನಲವತ್ತರ ನೇತ್ರಾವತಿ ಮೈಮರೆತು ಹಿತವಾಗಿ ನಲುಗಿದಳು ತುಸು ಹೊತ್ತು. ಅರೆಬಿರಿದ ಕಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿ ಹಿತವಾದ ನವಿರು ಶೃಂಗಾರ ಕಾವ್ಯ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಿ ಸಂಭ್ರಮಿಸಿತು.

“ಅಂತೂ ನೀವೀಗ ಒಂದಿಷ್ಟು ಗೆಲುವಾದಿರಿ. ನಾನು ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಿಂದ ಬಂದು ಬಟ್ಟೆ ಬದಲಿಸಿ ಬರುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ನನ್ನೆದುರಿಗೆ ಚಹದ ಕಪ್ಪನ್ನು ಹಿಡಿಯುತ್ತಿದ್ದಿರಿ ದಿನಾಲೂ. ಚಿಂತೆಯಲ್ಲಿ ಬಸವಳಿಯುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಇಂದು ಚಹವನ್ನು ತಯಾರಿಸಿಲ್ಲ ಎಂದುಕೊಳ್ಳುವೆ. ಬಟ್ಟೆ ಬದಲಿಸಿ ನಾನೇ ಚಹವನ್ನು ತಯಾರಿಸಿಕೊಂಡು ಬರುವೆ. ಚಹ ಕುಡಿಯುತ್ತಾ ನಿಮ್ಮ ಮನದ ಬೇಗೆಯನ್ನು ಬಯಲಿಗಿಟ್ಟು ಶಮನಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಿರಂತೆ. ಓಕೇನಾ…? ಚಿಯರಪ್ ಮಾಯ್ ಬಾಯ್” ಎಂದೆನ್ನುತ್ತಾ ನೇತ್ರಾವತಿ ಶಿವಪ್ರಸಾದರ ಬಿಗಿದಪ್ಪುಗೆಯನ್ನು ಬಿಡಿಸಿಕೊಂಡು ಕೆನ್ನೆ, ತುಟಿಗೆ ಮನಸಾರೆ ಮುತ್ತಿಟ್ಟು ಚಿಂತಾಕ್ರಾಂತ ಮೊಗದಲ್ಲಿ ನಗೆಯನ್ನು ತುಂಬಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿ ಜಿಂಕೆಮರಿಯಂತೆ ಜಿಗಿಯುತ್ತಾ ಕೋಣೆಯತ್ತ ಓಡಿದಳು.

ಬಡರೈತನ ಮಗನಾಗಿದ್ದ ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ಪಿಯುಸಿ ನಂತರ ಹೇಗೋ ಡಿಎಡ್ ಮುಗಿಸಿಕೊಂಡು ಸರಕಾರಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲೆಯ ಶಿಕ್ಷಕರಾದರು. ಊರಿನ ಪಕ್ಕದ ಶಾಲೆಗೇ ಪೋಸ್ಟಿಂಗ್ ಸಿಕ್ಕಿತ್ತು. ಇಪ್ಪತ್ತೈದರ ತರುಣ ಶಿಕ್ಷಕ ಶಿವಪ್ರಸಾದರಿಗೆ ಬಾಳಸಂಗಾತಿಯಾಗಿ ಕೈಹಿಡಿದಿದ್ದು ಸಮೀಪದ ಊರಿನ ಇಪ್ಪತ್ತೊಂದರ ಹರೆಯದ ಸಾವಿತ್ರಿ. ನಂತರ ಹೇಗೋ ಬಿಎ, ಬಿಎಡ್ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ ನಿವೃತ್ತರಾಗುವಾಗ ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಕನಾಗಿದ್ದರು.

ಸುಮ್ಮನೇ ಕುಳಿತ ಶಿವಪ್ರಸಾದರ ಮನದಲ್ಲಿ ಒಂದಿಷ್ಟು ನೆನಪುಗಳು ಸುಳಿದಾಡತೊಡಗಿದವು.

****

ನೇತ್ರಾವತಿ ಶಿವಪ್ರಸಾದರ ಊರಿನ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಕರ್ತವ್ಯಕ್ಕೆ ಹಾಜರಾದಾಗ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ವಸತಿ ಗೃಹಗಳು ಖಾಲಿ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಸಮೀಪದ ಬಡಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಮನೆಯೊಂದನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿ ಹುಡುಕಾಟ ನಡೆಸಿದಾಗ ಶಿವಪ್ರಸಾದರ ಮಹಡಿಮನೆಯಲ್ಲಿ ಸಿಂಗಲ್ ಬೆಡ್‌ರೂಮಿನ ಒಂದು ಭಾಗ ಖಾಲಿ ಇದ್ದುದು ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು. ನೆಲಮಹಡಿಯಲ್ಲಿ ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದು ಮೇಲಿನ ಮಹಡಿಯ ಒಂದು ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಗಂಡ-ಹೆಂಡತಿಯರಿಬ್ಬರೂ ಶಿಕ್ಷಕರಿರುವ ಯುವಜೋಡಿಯೊಂದು ಬಾಡಿಗೆಗಿದ್ದುದು ತಿಳಿದು ಬಂತು. ಅಕ್ಕ-ಪಕ್ಕದವರು ಒಳ್ಳೆಯವರಿದ್ದರೆ ಸಾಕು ಎಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಅವಳದು. ಶಿವಪ್ರಸಾದರ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಒಳ್ಳೆಯ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಕೊಟ್ಟರು ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಂದಿಷ್ಟು ಜನರು. `ಸರಿ ಮನೆ ನೋಡುವಾ’ ಎಂದು ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಕಾಂಪೌನ್ಡರ್ ಜೊತೆಗೆ ಹೋದಾಗ ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ಮನೆಯಲ್ಲೇ ಇದ್ದರು. ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳೆಲ್ಲರೂ ಪರಿಚಿತರೇ ಶಿವಪ್ರಸಾದರಿಗೆ. ಕಾಂಪೌನ್ಡರ್ ಸತೀಶ್, `ಇವರು ನೇತ್ರಾವತಿ ಅಂತ. ಹೊಸದಾಗಿ ಬಂದಿರುವ ನರ್ಸ್. ಗದಗ್ ಜಿಲ್ಲೆಯವರು’ ಎಂದು ಪರಿಚಯಿಸಿದ್ದ. ಶಿವಪ್ರಸಾದರ ಪರಿಚಯ ಅವಳಿಗೆ ಹೇಳಿದ್ದ. ನಮಸ್ಕಾರಗಳ ವಿನಿಮಯವಾಗಿತ್ತು. ಬಿಳಿ ಸೀರೆಯಲ್ಲಿ ಮಿಂಚುತ್ತಿದ್ದ ನೇತ್ರಾವತಿ ಶ್ವೇತಾಂಬರಿಯAತೆ ಕಂಡಳು ಶಿವಪ್ರಸಾದರಿಗೆ. ಕೆಂಪನೆಯ ಮೈಬಣ್ಣದ, ಗುಂಡು ಮುಖದ ನೇತ್ರಾವತಿ ಚೆಲುವೆಯರ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲುವಂಥಹವಳು ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಿದರು ಶಿವಪ್ರಸಾದ್. ಆದರದಿಂದ ಸ್ವಾಗತಿಸಿ ಮನೆ ತೋರಿಸಿದರು. ಮನೆ ಇಷ್ಟವಾಯಿತು ನೇತ್ರಾವತಿಗೆ. ಬಾಡಿಗೆಯೂ ಅವಳ ಬಜೆಟ್ಟಿನ ರೇಂಜಿನಲ್ಲಿತ್ತು. ಅವಳಿಷ್ಟದಂತೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದಿಷ್ಟು ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದರಿಂದ ಖುಷಿಗೊಂಡಳು. ಒಂದು ವಾರದಲ್ಲಿ ಅವಳು ತನ್ನ ಸಾಮಾನುಗಳೊಂದಿಗೆ ಶಿವಪ್ರಸಾದರ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡಳು.

ನೇತ್ರಾವತಿ ಒಂಟಿ ಹೆಂಗಸು ಎಂದು ಶಿವಪ್ರಸಾದರಿಗೆ, ಶಿವಪ್ರಸಾದರು ಒಂಟಿ ಗಂಡಸು ಎಂಬುದು ಈರ್ವರಿಗೂ ಗೊತ್ತಾಗಲು ಬಹಳ ದಿನಗಳೇನೂ ಬೇಕಾಗಲಿಲ್ಲ. ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ನಿವೃತ್ತನಾಗುವುದಕ್ಕೆ ಒಂದು ವರ್ಷ ಮುಂಚೆ ಅವರ ಧರ್ಮಪತ್ನಿ ಸಾವಿತ್ರಿ ಕೈಲಾಸವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಳು. ಹೆಂಡತಿಯ ಅಕಾಲಿಕ ಸಾವಿನಿಂದ ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ಒಂದಿಷ್ಟು ಜರ್ಜರಿತರಾಗಿದ್ದುದು ನಿಜ. ಶಿವಪ್ರಸಾದ್-ಸಾವಿತ್ರಿಯರದು ಅನ್ಯೋನ್ಯ ದಾಂಪತ್ಯ. ಪತಿಗೆ ಸತಿ, ಸತಿಗೆ ಪತಿ ಎಂಬತ್ತಿದ್ದರು. ದಂಪತಿಗಳ ಒಬ್ಬನೇ ಮಗ ಸಂಜಯ್ ಸಾಫ್ಟ್ವೇರ್ ಇಂಜಿನಿಯರ್. ಸಾವಿತ್ರಮ್ಮ ಇನ್ನೊಂದು ಮಗುವಿಗಾಗಿ ತುಂಬಾ ಪಡಿಪಾಟಲು ಪಟ್ಟಿದ್ದು ನಿಜ. ಕಂಡ ಕಂಡ ದೇವರಿಗೆ ಕೈಮುಗಿದಳು. ಹರಕೆ ಹೊತ್ತಳು. ಪೂಜೆ-ಪುನಸ್ಕಾರ ಮಾಡಿದಳು. ಉಪವಾಸ ವ್ರತ ಆಚರಿಸಿದಳು. ಮುಡಿಪು ಕಟ್ಟಿದಳು. ಕಂಡ ಕಂಡ ಸ್ವಾಮೀಜಿಯವರನ್ನು ಮನೆಗೆ ಕರೆಸಿಕೊಂಡು ಪಾದಪೂಜೆ ಮಾಡಿದಳು. ದೀಡ ನಮಸ್ಕಾರ ಹಾಕಿದಳು. ತಜ್ಞ ವೈದ್ಯರನ್ನು ಕಂಡರು. ಏನು ಮಾಡಿದರೂ ಮತ್ತೊಂದು ಮಗು ಸಾವಿತ್ರಮ್ಮನ ಮಡಿಲಲ್ಲಿ ಕಲರವ ಹುಟ್ಟಿಸಲಿಲ್ಲ. ಸಂಜಯ್ ಪತ್ನಿಯೊಂದಿಗೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ನೆಲೆನಿಂತಿದ್ದಾನೆ. ಊರಿಗೆ ಬಂದು ಹೋಗುವುದು ಅಪರೂಪವೇ.

ನೇತ್ರಾವತಿ ಶಿವಪ್ರಸಾದರ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್‌ಗೆ ಬಂದ ತುಸು ದಿನಗಳಲ್ಲೇ ಪರಸ್ಪರರು ಬಹಳಷ್ಟು ಖಾಸಗಿ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ನೇತ್ರಾವತಿ ಅನಾಥಾಶ್ರಮದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ ಹೆಣ್ಣು ಮಗಳು. ಯಾರದೋ ಪಾಪದ, ಅನೈತಿಕ ಸಂಬAಧದ ಫಲಶೃತಿ. ದೇವಸ್ಥಾನವೊಂದರ ಪೌಳಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಳ್ಳಂಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಆಗಷ್ಟೇ ಜನಿಸಿದ ಮಾಂಸದ ಮುದ್ದೆ ಬೆಚ್ಚನೆಯ ಬಟ್ಟೆಯ ಕವಚದಲ್ಲಿ ಅರ್ಚಕರ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬಿದ್ದು ಅನಾಥಾಶ್ರಮ ಸೇರಿ ನೇತ್ರಾವತಿ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದಿತ್ತು. ಓದಿನಲ್ಲಿ ಚೂಟಿಯಾಗಿದ್ದ ನೇತ್ರಾವತಿ ಪಿಯುಸಿ ನಂತರ ಬಿಎಸ್ಸಿ ನರ್ಸಿಂಗ್ ಮುಗಿಸಿದ್ದಳು. ಇಪ್ಪತ್ಮೂರರ ಹರೆಯದಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಬದುಕನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದ್ದಳು. ಈಗ ನಲವತ್ತರ ಹರೆಯ. ಶಿವಪ್ರಸಾದ್, ನೇತ್ರಾವತಿಯವರಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ಗೌರವಾದರಗಳು, ಆತ್ಮೀಯತೆ, ನಂಬಿಕೆ, ವಿಶ್ವಾಸ, ಕಾಳಜಿ ಬೆಳೆಯಲು ಬಹಳ ದಿನಗಳು ಬೇಕಾಗಲಿಲ್ಲ. ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ಕೈಬಾಯಿ ಸುಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಕಣ್ಣಾರೆ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದ ನೇತ್ರಾವತಿ ಆಗಾಗ ಮನೆಗೇ ಊಟ ಕೊಟ್ಟು ಬರುವುದನ್ನು ರೂಢಿಸಿಕೊಂಡಳು. ಇಲ್ಲವೇ ಅವರನ್ನೇ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಬಂದು ಊಟಮಾಡಿಸಿ ಕಳುಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಳು. ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ಬೇಡವೆಂದರೂ ಕೇಳುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ಸಮೀಪದ ಖಾನಾವಳಿಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಊಟಕ್ಕೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಆಗಾಗ ತಾನೂ ಒಂದಿಷ್ಟು ಬೇಯಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಕಲಿತುಕೊಂಡಿದ್ದರು.

“ನೇತ್ರಾವತಿ, ನಾನು ನಿಮ್ಮ ಅನ್ನದ ಋಣದಲ್ಲಿ ಬಿದ್ದುಬಿಟ್ಟಿರುವೆ. ತೀರಿಸುವುದು ಯಾವಾಗೋ ಏನೋ…?” ಎಂದೆನ್ನುತ್ತಿದ್ದರು ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ಆಗಾಗ.

“ಹಾಗೆನ್ನ ಬೇಡಿರಿ ಸರ್. ಹಿಂದಿನ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿನ ಋಣವನ್ನು ನಾನೀ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ತೀರಿಸುತ್ತಿರಬೇಕು ಅಷ್ಟೇ. ಯಾವ ಋಣಾನೂ ಇಲ್ಲ, ಏನೂ ಇಲ್ಲ. ಈ ಜೀವನವೇ ಒಂಥರ! ಎಲ್ಲವೂ ವಿಚಿತ್ರ!” ಎಂದೆನ್ನುತ್ತಿದ್ದಳು ನೇತ್ರಾವತಿ.

ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಹೆರಿಗೆಯ ಎಮರ್ಜೆನ್ಸಿ ಕೇಸುಗಳು ಬಂದಾಗ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ತಡರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ನೇತ್ರಾವತಿಗೆ ಬುಲಾವ್ ಬರುತ್ತಿತ್ತು. ನಿರ್ಭಿಡೆಯಿಲ್ಲದೇ ನೇತ್ರಾವತಿ ಒಬ್ಬಳೇ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಹೊರಡುತ್ತಿದ್ದಳು ತನ್ನ ಸ್ಕೂಟಿಯಲ್ಲಿ. ಇದನ್ನು ಗಮನಿಸಿದ ಶಿವಪ್ರಸಾದ್, `ನೇತ್ರಾವತಿ, ಅಂಥಹ ಪ್ರಸಂಗ ಬಂದರೆ ನನ್ನ ಮೊಬೈಲಿಗೆ ರಿಂಗ್ ಕೊಡು. ನಾನು ನಿಮ್ಮನ್ನು ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಕಳುಹಿಸಿ ಬರುವೆ’ ಎಂದಾಗ, `ಸರ್, ಅಪರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ನಿಮಗೇಕೆ ತೊಂದರೆ…? ಇದೆಲ್ಲ ನನಗೆ ಕಾಮನ್. ಒಂಟಿ ಜೀವ ಯಾವುದಕ್ಕೂ ಹೆದರುವುದಿಲ್ಲ. ಸುಮ್ಮನೇ ನಿಮ್ಮ ನಿದ್ದೆ ಹಾಳು’ ಎಂದು ಜಾರಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದಳು. `ನಿವೃತ್ತಿ ಜೀವನದ ಈ ಒಂಟಿ ಜೀವಕ್ಕೆ ಕಡಿದು ಕಟ್ಟೆಹಾಕುವುದಕ್ಕೇನು ಕೆಲಸವಿದೆ? ರಾತ್ರಿ ಹೊತ್ತು ಒಂದು ದಿನ ನಿದ್ದೆಯಾಗದಿದ್ದರೆ ಮರುದಿನ ಹಗಲಿನಲ್ಲಿ ನಿದ್ದೆಮಾಡಿ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವೆ’ ಎಂದು ಹೇಳಿ ಅವಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಸಿದ್ದರು ಶಿವಪ್ರಸಾದ್. ಇಬ್ಬರೂ ಜೊತೆಯಾಗಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಹೋಗಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವಳು ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲೇ ಉಳಿಯಬೇಕಾದ ಪ್ರಸಂಗ ಬಂದರೆ ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ಒಬ್ಬರೇ ಮನೆಗೆ ಮರಳುತ್ತಿದ್ದರು.  ಆತ್ಮೀಯತೆಯಲ್ಲಿ ನೇತ್ರಾವತಿ ಶಿವಪ್ರಸಾದಗೆ ನೇತ್ರಾ ಆಗಿದ್ದಳು. ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ಶಿವೂ, ಪ್ರಸಾದೂ ಆಗಿದ್ದರು.

****

ನೇತ್ರಾವತಿ ಬಂದು ಐದಾರು ತಿಂಗಳುಗಳು ಆಗಿದ್ದವೇನೋ? ಎಂದಿನಂತೆ ಅಂದು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಹೊರಟಿದ್ದಳು. ಶಿವಪ್ರಸಾದರಿಗೆ ಶುಭೋದಯ ಹೇಳಿ ಒಂದಿಷ್ಟು ಕ್ಷೇಮಸಮಾಚಾರದ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡಿ ಹೋಗುವುದನ್ನು ನಿತ್ಯ ರೂಢಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಳು. ದಿನಾಲೂ ತೆರೆದಿರುತ್ತಿದ್ದ ತಲಬಾಗಿಲು ಯಾಕೋ ಮುಚ್ಚಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ನಿಧಾನಕ್ಕೆ ಬಾಗಿಲನ್ನು ದೂಕಿ ಒಳಗೆ ಕಾಲಿಟ್ಟಳು. ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ಸೋಫಾದಲ್ಲಿ ಒಂಥರ ನಿಸ್ತೇಜರಾಗಿ ಮಲಗಿಕೊಂಡಿರುವುದನ್ನು ಕಂಡು ಅವರತ್ತ ದೌಡಾಯಿಸಿದಳು. ಹಣೆಯ ಮೇಲೆ ಕೈ ಇಡುತ್ತಾ, `ಯಾಕ್ರೀ ಸರ್, ಏನಾಯ್ತು? ಹುಷಾರಿಲ್ಲವಾ…? ಹಣೆ ತುಸು ಬೆಚ್ಚಗೇ ಇದೆ” ಎಂದು ಪೂಛ್-ತಾಛ್‌ಗೆ ಮುಂದಾಗಿದ್ದಳು.

“ನೇತ್ರಾ, ಬೆಳಿಗ್ಗೆಯಿಂದ ವಾಂತಿ-ಭೇದಿ ಶುರುವಾಗಿದೆ. ಆರೇಳು ಸಲ ಆಗಿದೆ. ಓಆರ್‌ಎಸ್ ಪೌಡರ್‌ನ್ನು ನೀರಲ್ಲಿ ಬೆರೆಸಿ ಎರಡು ಸಾರೆ ಕುಡಿದಿರುವೆ. ಕೈಕಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ಶಕ್ತಿಯೇ ಇಲ್ಲದಂತಾಗಿದೆ. ಬಳಬಳ ಎನ್ನುತ್ತಿವೆ.” ಒಂದಿಷ್ಟು ತ್ರಾಸಿನಿಂದಲೇ ಹೇಳಿದರು.

“ನಿನ್ನೆ ರಾತ್ರಿ ಏನು ಊಟ ಮಾಡಿದಿರಿ?”

“ಸಂಜೆ ಮುಂದ ಹೊಲಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದೆ. ಹೊಲದಲ್ಲಿ ಚೊಲೋ ತಿರುಗಾಟವೇ ಆಗಿತ್ತು. ರಾತ್ರಿ ಖಾನಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಎಣ್ಣೆಗಾಯಿ, ಅಲಸಂದೆ ಕಾಳು ಪಲ್ಲೆ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಒಳ್ಳೇ ರುಚಿಕಟ್ಟಾಗಿತ್ತು. ದಿನಾಲೂ ಎರಡು ರೊಟ್ಟಿ ತಿನ್ನಾವ ಮೂರು ರೊಟ್ಟಿ ತಿಂದು ಅನ್ನ ಉಂಡೆ. ರಾತ್ರಿ ಮೂರು ಗಂಟೆ ಸುಮಾರು ಎಚ್ಚರವಾದಾಗ ಯಾಕೋ ಹೊಟ್ಟೆ ಉಬ್ಬರಿಸಿದೆ ಎಂದೆನಿಸಿತು. ಹುಳಿತೇಗು ಬರತೊಡಗಿದವು. ಒಂದಿಷ್ಟು ಅಜಿವಾನ, ಬಡೆಸೋಪು, ಏಲಕ್ಕಿ ತಿಂದೆ. ಮಲಗಿದೆ. ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಆರು ಗಂಟೆ ಸುಮಾರು ಎಚ್ಚರವಾಯಿತು. ಯಾಕೋ ಉಂಡಿದ್ದು ಅರಗಿಲ್ಲ ಅಂತ ಅನಸಕತ್ತಿತು. ವಾಂತಿ ಬಂದಂಗಾತು. ತಕ್ಷಣ ಬಚ್ಚಲು ಮನೆಗೆ ದೌಡಾಯಿಸಿದೆ. ವೊಂಯ್ಕ್, ವೊಂಯ್ಕ್ ಅಂತ ಹೊಟ್ಟಾö್ಯಗಿದ್ದುದು ಹೊರಗೆ ಬಂತು. ಮುಕ್ಕಳಿಸಿ ಬಾಯಿ ತೊಳೆದುಕೊಂಡು ಬಚ್ಚಲಿಗೆ ನೀರು ಹಾಕಿ ಹೊರಗೆ ಬರಬೇಕೆನ್ನುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಹೊಟ್ಟೆ ಗರ‍್ರೆಂದAಗಾಯಿತು. ಭೇದಿ ಬಂದಂಗಾತು. ಬಳಬಳ ಅಂತ ಅದೂ ಆತು. ಒಂಥರ ಕೆಟ್ಟ ವಾಸನೆ. ಫ್ಲಷ್‌ಮಾಡಿ ಕ್ಲೀನ್ ಮಾಡಿದೆ. ಒಂಥರ ಸುಸ್ತು ಅನಿಸಿತು. ಹಾಸಿಗೆಗೆ ಬಂದು ಬಿದ್ದುಕೊಂಡೆ. ಸಾವಿತ್ರಿ ನೆನಪಾದಳು. ಅಂಥ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದಿಷ್ಟು ಬಿಸಿ ಲಿಂಬೆ ಪಾನಕ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತಿದ್ದಳು. ಆತ್ಮೀಯ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡುತ್ತಿದ್ದಳು. ನಂತರ ಮೇಲಿಂದ ಮೇಲೆ ವಾಂತಿ-ಭೇದಿ ಆಗತೊಡಗಿತು. ಮಗನಿಗೆ ಫೋನಾಯಿಸಿ ಬಂದು ಹೋಗಲು ಹೇಳಿದೆ. `ಸದ್ಯ ಪೂನಾದಲ್ಲಿ ಇರುವೆ. ವಾಪಾಸು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಹೋಗುವಾಗ ಊರಿಗೆ ಬಂದು ಹೋಗುವೆ’ ಎಂದು ಹೇಳಿದ. ಅವನು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದು ಹೋಗುವುದೇನು ಗ್ಯಾರಂಟಿ ಇಲ್ಲ ಎಂದೆನಿಸಿತು. ಸೊಸೆಗೆ ಫೋನಾಯಿಸಿದೆ. `ನಾನೀಗ ಒಂದು ವಿಶೇಷ ಪ್ರೊಜೆಕ್ಟ್ದ ಕೆಲಸದ ಮೇಲೆ ಇದ್ದೇನೆ. ಸದ್ಯ ಬರುವುದಕ್ಕೆ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದು ಕಡ್ಡಿ ತುಂಡುಮಾಡುವAತೆ ಹೇಳಿ ಟಕ್ಕಂತ ಫೋನಿಟ್ಟಳು. ನನ್ನವರೆನ್ನುವವರು ನನಗ್ಯಾರೂ ಇಲ್ಲ. ಈ ವಾಂತಿ-ಭೇದಿ ನನ್ನ ಜೀವ ತೆಗೆಯುವ ಹಾಗಿದೆ? ಶಿವ ಶಿವಾ! ನಿನಗೆ ಫೋನ್ ಮಾಡಬೇಕೆಂದೆ. ಹಗಲೆಲ್ಲ ದುಡಿಯುವ ಜೀವಕ್ಕೇಕೆ ತೊಂದರೆ ಕೊಡುವುದು ಎಂದುಕೊಂಡು ಸುಮ್ಮನಾದೆ.” ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ಏದುಸಿರು ಬಿಡತೊಡಗಿದರು.

“ಅಯ್ಯೋ ದೇವರೇ, ಹಂಗ್ಯಾಕ ಅಂತೀರಿ? ನಾನಿಲ್ವೇ…? ಇಷ್ಟೆಲ್ಲ ಆದಾಗ್ಯೂ ನನಗೆ ಒಂದು ರಿಂಗ್ ಕೊಡಲೂ ಆಗಲಿಲ್ಲವೇ…? ನನ್ನದು ದುಡಿಯುವ ಜೀವವೇ” ಎಂದೆನ್ನುತ್ತಾ ನೇತ್ರಾವತಿ ಶಿವಪ್ರಸಾದರ ಬಾಯಿಗೆ ಬೆರಳಿಟ್ಟು ಎದೆಗವುಚಿ ಹಿಡಿದುಕೊಂಡಳು. ಆರ್ದ್ರರಾಗಿದ್ದ ಶಿವಪ್ರಸಾದರಿಗೆ ವಾಂತಿ ಒತ್ತರಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿತು. ಎದ್ದು ಸಿಂಕಿನ ಹತ್ತಿರ ಹೋಗಬೇಕೆನ್ನುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಬಳ್ಳೆಂದು ಹೊಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿದ್ದು ಹೊರಗೆ ಬಂತು. ಬರೀ ಲೋಳೆ ಲೋಳೆಯಂಥಹ ನೀರು ಅಷ್ಟೇ. ತಕ್ಷಣ ನೇತ್ರಾ ಬೊಗಸೆ ಹಿಡಿದಿದ್ದಳು. ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ವಾಂತಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದು ಅವಳ ಬೊಗಸೆ ತುಂಬಿತು. ಕೈಯಲ್ಲಿದ್ದುದನ್ನು ಸಿಂಕಿಗೆ ಹಾಕಿ ಕೈತೊಳೆದುಕೊಂಡು ಬಂದು ತನ್ನ ಸೀರೆಯ ಸೆರಗಿನಿಂದ ಶಿವಪ್ರಸಾದರ ಬಾಯಿ ಒರೆಸಿದಳು ನೇತ್ರಾ. ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ಭಾವುಕರಾಗಿಬಿಟ್ಟರು.

“ನಡೀರಿ, ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಹೋಗೋಣ. ಈಗಾಗಲೇ ತಡವಾಗಿದೆ. ರಿಕ್ಷಾ ತರುತ್ತೇನೆ. ನಿಮ್ಮ ಬಟ್ಟೆಗಳು ಎಲ್ಲಿವೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರೆ ಒಂದೆರಡು ಜೊತೆ ಬಟ್ಟೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ” ಎಂದೆನ್ನುತ್ತಾ ನೇತ್ರಾವತಿ ರಸ್ತೆಗೆ ಬಂದು ಎತ್ತಲೋ ಹೊರಟಿದ್ದ ಅಟೋವೊಂದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದಳು. ವಿಷಯ ಹೇಳಿದಾಗ ಅಟೋದವನು ಅಟೋವನ್ನು ತಿರುಗಿಸಿದ. ಒಳಗೋಡಿ ಶಿವಪ್ರಸಾದರ ಒಂದಿಷ್ಟು ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೆ ಸಿಕ್ಕ ಕ್ಯಾರಿ ಬ್ಯಾಗಿನಲ್ಲಿ ತುರುಕಿಕೊಂಡು ಅವರನ್ನು ಎಬ್ಬಿಸಿ ಹೆಗಲಿಗೆ ಹೆಗಲು ಕೊಟ್ಟು, ಮನೆಗೆ ಬೀಗ ಹಾಕಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೊರಟಳು. ಆಸ್ಪತ್ರೆ ತಲುಪುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ತುಂಬಾ ನಿತ್ರಾಣಗೊಂಡಿದ್ದರು.

ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಶಿವಪ್ರಸಾದರಿಗೆ ತಕ್ಷಣ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಶುರುವಾಯಿತು. ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ಒಂದಿಷ್ಟು ಗೆಲುವಾಗಲು ಮೂರು ದಿನಗಳೇ ಬೇಕಾದವು. ನೇತ್ರಾ ಹಗಲು-ರಾತ್ರಿ ಸೇವೆ ಮಾಡಿದಳು. ನಿರಂತರ ಡ್ರಿಪ್ ಹಚ್ಚಿದ್ದರ ಪರಿಣಾಮವೋ ಏನೋ, ಶಿವಪ್ರಸಾದರಿಗೆ ದಮ್ಮು ಕೆರಳಿತು. ಡಿಸ್ಚಾರ್ಜ ಮಾಡಬೇಕೆನ್ನಿತ್ತಿದ್ದ ಡಾಕ್ಟರ್ ಮತ್ತೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಮುಂದಾದರು. ಎದೆಯ ಪುಪ್ಪುಸದೊಳಗೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಕಫ ಕರಗಿ ದಮ್ಮು ಕಡಿಮೆಯಾಗಲು ಮತ್ತೆ ಮೂರು ದಿನಗಳು ಬೇಕಾದವು. ನಂತರ ಮತ್ತೆರಡು ದಿನ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲೇ ಉಳಿಯಬೇಕಾಯಿತು. ನೇತ್ರಾಳ ಸೇವಾ, ಅರ್ಪಣಾ, ಧನ್ಯತಾ ಮನೋಭಾವಕ್ಕೆ ಶಿವಪ್ರಸಾದರು ಮೂಕವಿಸ್ಮಿತರಾಗಿದ್ದರು. ಕಣ್ಣುಗಳು ಅವರಿಗರಿವಿಲ್ಲದಂತೆ ತೇವವಾಗಿದ್ದವು. ಎಂಟನೇ ದಿನಕ್ಕೆ ಮನೆಗೆ ಬಂದರು ಶಿವಪ್ರಸಾದ್. ಬತ್ತಿದ, ಬಿಳುಚಿಕೊಂಡ ಮುಖದಲ್ಲಿ ಗಡ್ಡ ಬೆಳೆದಿತ್ತು. ಕಣ್ಣುಗಳು ಆಳಕ್ಕಿಳಿದಿದ್ದವು. ದೇಹದಲ್ಲಿ ಉಕ್ಕುತ್ತಿದ್ದ ಚೈತನ್ಯದ ಚಿಲುಮೆ ಬತ್ತಿತ್ತು. ಲವಲವಿಕೆ ಮಾಯವಾಗಿತ್ತು. ಜೀವನೋತ್ಸಾಹ ಕಮರತೊಡಗಿತ್ತು. ನಿರುತ್ಸಾಹ ತುಂಬತೊಡಗಿತ್ತು. ವೇದನೆ, ಅಸಹಾಯಕತೆ ಆಗಾಗ ಕಣ್ಣೀರ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮತೊಡಗಿತ್ತು. `ನನ್ನವರೆನ್ನುವರ‍್ಯಾರಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ಭಾವ ಮನದಲ್ಲಿ ಕೋಲಾಹಲ ಎಬ್ಬಿಸತೊಡಗಿತ್ತು. ಶೂನ್ಯಭಾವ ಆವರಿಸತೊಡಗಿತ್ತು. ಇವೆಲ್ಲ ನೇತ್ರಾಳ ಮನದರಿವಿಗೆ ಬರದಿರಲಿಲ್ಲ.

“ರೀ ಶಿವೂ, ಇಷ್ಟಕ್ಕೇ ಇಷ್ಟು ಅಧೀರರಾದರೆ ಹೇಗೆ…? ಇದೇನು ದೊಡ್ಡ ಜಡ್ಡಲ್ಲ, ಜಾಪತ್ರೀನೂ ಅಲ್ಲ. ಮಾಮೂಲಿ ವಾಂತಿ-ಭೇದಿ, ದಮ್ಮು ಅಷ್ಟೇ. ನಿಜವಾಗಿಯೂ ನೀವು ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ತುಂಬಾ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಮೆಂಟೇನ್ ಮಾಡಿರುವಿರಿ. ಬಿಪಿ ಇಲ್ಲ, ಶುಗರ್ ಇಲ್ಲ, ಮಂಡಿ ನೋವು ಇಲ್ಲ. ಸಾವಿತ್ರಕ್ಕನ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿ ನಿಮ್ಮ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಕೊರೆಯುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ನಾನು ಬಲ್ಲೆ. ನಿಮಗ್ಯಾರೂ ಇಲ್ಲ ಅಂತ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಹಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳಬೇಡಿರಿ. ಟ್ವೆಂಟಿ ಫೋರ್ ಇಂಟು ಸೆವೆನ್ ಸೇವೆ ಮಾಡಲು ನಾನಿದ್ದೇನೆ. ಸದ್ಯ ನೀವು ಬೇರೇನನ್ನೂ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಹಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳದೇ ಆರೋಗ್ಯದ ಕಡೆಗೆ ಗಮನ ಹರಿಸಿದರೆ ಒಂದು ವಾರದಲ್ಲಿ ಮೊದಲಿನಂತಾಗುತ್ತೀರಿ” ಎಂದು ನೇತ್ರಾ ಶಿವಪ್ರಸಾದರ ಮನದಂಗಳದಲ್ಲಿ ಧೈರ್ಯದ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಬಿತ್ತುತ್ತಾ, ಆಪ್ತಭಾವದಲ್ಲಿ ಮೈದಡವಿ ಮನೆಗೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದಳು.

“ಯಾವ ಜನ್ಮದ ಪುಣ್ಯದ ಫಲವೋ ಏನೋ ನೀನು ನನ್ನ ಸೇವೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವಿ” ಎಂದು ಸಜಲ ನೇತ್ರರಾಗಿ ಉಸುರಿದ್ದರು ಶಿವಪ್ರಸಾದ್.

ನೇತ್ರಾವತಿಗೆ ಬಿಡುವಿಲ್ಲದೇ ಕೆಲಸಗಳಾದವು. ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಡ್ಯೂಟಿಯ ಜೊತೆಗೆ ಶಿವಪ್ರಸಾದರನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯೂ ಹೆಗಲಿಗೇರಿತ್ತು. ಯಾವುದೋ ಅರಿಯದ ಕಕ್ಕುಲಾತಿ ಅವಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿಹಾಕಿತ್ತು. ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಹೋದರೂ ಆಗಾಗ ಸ್ಕೂಟಿಯಲ್ಲಿ ರ‍್ರ್… ಅಂತ ಬಂದು ಶಿವಪ್ರಸಾದರ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ವಿಚಾರಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಳು. ಅವಳ ಓಡಾಟವನ್ನು ಕಂಡು, `ನೇತ್ರಾ, ನನ್ನಿಂದ ನಿನಗೆ ತುಂಬಾ ತೊಂದರೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ’ ಎಂದು ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ಹೇಳಿದರೆ, `ಅದು ನನ್ನ ಕರ್ತವ್ಯ. ವೃತ್ತಿ ಧರ್ಮವೂ ಹೌದು’ ಎಂದುಲಿಯುತ್ತಿದ್ದಳು ನೇತ್ರಾವತಿ. ಮನೆಗೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಬಂದ ಎರಡು-ಮೂರು ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಅವಳು ಶಿವಪ್ರಸಾದರ ಮನೆಯ ಹಾಲಿನಲ್ಲೇ ಮಲಗುತ್ತಿದ್ದಳು. ಹೊತ್ತು ಹೊತ್ತಿಗೆ ಔಷಧಿ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದಳು. ಊಟ-ಉಪಚಾರ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ತಾನೇ ನಿಭಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದಳು. ತಾಯಿ ಮಗುವನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಶಿವಪ್ರಸಾದರನ್ನು ನೋಡಿಕೊಂಡಳು. `ನೋಡಿದವರು ಏನೆಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ? ಸುಮ್ಮನೇ ಅಪಾರ್ಥ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ವರ್ಣರಂಜಿತ ಕಥೆಗಳು ಹುಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಆಗಲೇ ಗುಸುಗುಸು ಮಾತುಗಳು ಕೇಳಿಬರತೊಡಗಿವೆ. ನೇತ್ರಾ, ನೀನು ಮೇಲೆ ಹೋಗಿ ಮಲಗು’ ಎಂದು ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ಹೇಳಿದರೆ, `ಎಲುವಿಲ್ಲದ ಹರಕು ನಾಲಿಗೆಗಳ ಮಾತುಗಳಿಗೆ ಕಡಿವಾಣವೇ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಯಾರು ಏನೇ ಮಾತಾಡಲಿ ಬಿಡಿ. ಅದು ಅವರವರ ಬಾಯಿ ಚಪಲ. ಸತ್ಯವೋ, ಸುಳ್ಳೋ, ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಬಂದAತೆ ಮಾತಾಡಿ ತಮ್ಮ ಮನವನ್ನು ಸಂತೈಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಅಷ್ಟೇ. ವಿಕೃತ ಮನಸ್ಸುಗಳು! ಅದರಿಂದ ನನಗೇನು? ನನಗಿರುವುದು ಒಂದೇ ಗುರಿ. ನಿಮ್ಮ ಆರೋಗ್ಯ ಸುಧಾರಿಸಬೇಕು. ನೀವು ಮೊದಲಿನಂತೆ ಗೆಲುವಾಗಬೇಕು ಅಷ್ಟೇ’ ಎಂದು ಸಮಾಧಾನ ಚಿತ್ತದಿಂದ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಳು ನೇತ್ರಾ. ನಿರಪೇಕ್ಷ ಭಾವವಿತ್ತು ಅವಳ ಮುಖಾರವಿಂದದಲ್ಲಿ. ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಇಲ್ಲದೇ ಸೇವೆಗೈಯುತ್ತಿದ್ದ ನೇತ್ರಾವತಿಯ ಮುಖದ ಕಾಂತಿ ಎಳ್ಳಷ್ಟೂ ಕುಗ್ಗಿರಲಿಲ್ಲ.

ಹತ್ತು ದಿನಗಳು ಕಳೆದರೂ ಶಿವಪ್ರಸಾದರ ಮಗ ಸಂಜಯ್ ಸುಳಿಯಲೇ ಇಲ್ಲ. ಇವರ ಕರೆಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ಗೊಡವೆಗೂ ಹೋಗಲಿಲ್ಲ. ಆ ದಿನ ರಾತ್ರಿ ಸಾವಿತ್ರಿ, ಸಂಜಯ್, ಸೊಸೆ, ನೇತ್ರಾ, ಮತ್ಯಾರೋ ಶಿವಪ್ರಸಾದರ ನೆನಪಿಗೆ ಬಂದುಹೋದರು. ಸಾವಿತ್ರಿಯ ಜೊತೆಗೆ ಒಂದಿಷ್ಟು ಮಾತುಕತೆಗಳೂ ಆದವು. ಏನೇನೋ ಯೋಚನೆಗಳು. ತಾಕಲಾಟಗಳ ಮೇಲಾಟ!

****

ಅಂದು ರವಿವಾರ. ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ಜಡ್ಡಿಗೆ ಬಿದ್ದು ಹದಿನೈದು ದಿನಗಳ ಮೇಲೆ ಆಗಿತ್ತು. ಮುಖದ ಮೇಲೆ ಬೆಳೆದಿದ್ದ ಕಳೆಯನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛಮಾಡಿಕೊಂಡು ಸ್ನಾನ ಮುಗಿಸಿದರು. ಮುಖದಲ್ಲಿ ಒಂದಿಷ್ಟು ಗೆಲುವು ಪಸರಿಸಿತ್ತು. ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಡೈಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ಮೀಸೆ, ತಲೆಗೂದಲುಗಳು ಬೆಳ್ಳಿ ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿದ್ದವು. ಒಂದೆರಡು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕಟಿಂಗ್ ಶಾಪಿಗೆ ಹೋಗಿಬಂದರಾಯಿತು ಎಂದAದುಕೊAಡರು. ಅಷ್ಟರಲ್ಲಿ ನೇತ್ರಾಳ ಕಾಲ್ಗೆಜ್ಜೆಗಳ ಶಬ್ದವಾಯಿತು.

“ಅರೇ ಪ್ರಸಾದೂ, ಇವತ್ತು ಲಕಲಕಾಂತ ಹೋಳಿಲೀಕತ್ತೀರಿ. ಲುಕಿಂಗ್ ವೆರಿ ಹ್ಯಾಂಡ್ಸಮ್. ಈ ಬೆಳ್ಳನೆಯ ಕೂದಲು, ಮೀಸೆ ನಿಮಗೆ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಠ ಮೆರುಗನ್ನು ತಂದಿವೆ. ಇನ್ಮುಂದೆ ಬಣ್ಣ ಬಳಿಯುವ ಸಾಹಸಬ್ಯಾಡ.

“ಮೊದಲು ವಯಸ್ಸಿಗೆ ತೇಪೆ ಹಚ್ಚಲು ತಲೆಗೂದಲಿಗೆ, ಮೀಸೆಗೆ ಬಣ್ಣ ಹಚ್ಚುತ್ತಿದ್ದೆ.”

“ಯಾರನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿಸೋಕೆ ಬಣ್ಣ ಹಚ್ಚುತ್ತಿದ್ರಿ…?”

“ಹೀಗೇ ಸುಮ್ಮನೇ…”

“ಈಗ ಅದರ ಅವಶ್ಯಕತೆನೇ ಇಲ್ಲ. ವಯಸ್ಸಿಗೆ ತಕ್ಕ ಪ್ರೌಢಿಮೆಗೆ ಈ ಬೆಳ್ಳಿಗೂದಲುಗಳೇ ಚೆಂದ.”

“ಸರಿ ಮಾರಾಯ್ತಿ.”

“ಒಂದಿಷ್ಟು ಬಿಸಿಬಿಸಿ ಇಡ್ಲಿ, ಚಟ್ನಿ, ಸಾಂಬಾರ್ ತಂದಿದ್ದೀನಿ. ಮೊದಲು ತಿಂದು ಮುಗಿಸಿರಿ. ನಂತರ ಮಾತು” ಎಂದೆನ್ನುತ್ತಾ ನೇತ್ರಾ ಪ್ಲೇಟಿಗೆ ಹಚ್ಚಿಕೊಟ್ಟಳು.

“ಸರಿ. ನಿನ್ನ ಟಿಫಿನ್…?”   

“ನನಗೂ ಒಂದು ಪ್ಲೇಟ್ ಹಚ್ಚಿದ್ದೀನಿ ನೋಡ್ರೀ… ಶಿವೂ ಇವತ್ತು ನಾನು ಒಂದ್ಮಾತು ಹೇಳ್ಬೇಕಂತ ಅಂದ್ಕೊಂಡೀನಿ…”

“ಹೌದಾ…? ನಾನೂ ಒಂದ್ಮಾತು ಹೇಳ್ಬೇಕಂದೀನಿ… ಸಿಟ್ಟಾಗ್ಬಾರ್ದು…”

“ಸರಿ ಹೇಳ್ರಿ ಅದೇನಂತ…?”

“ಎರಡು ಪ್ಲೇಟುಗಳ್ಯಾಕೆ…? ಒಂದೇ ಪ್ಲೇಟಿನಾಗ ತಿಂದ್ಬಿಡಾಣ…” ನೇತ್ರಾ ಶಿವಪ್ರಸಾದರ ಮುಖವನ್ನೇ ದಿಟ್ಟಿಸತೊಡಗಿದಳು.

“ಹಂಗ್ಯಾಕೆ ನೋಡಾಕತ್ತೀದಿ…? ನೀನೂ ಇದನ್ನೇ ಹೇಳ್ಬೇಕಂತಿದ್ದಿ ಅಲ್ವೇನೇ…? ನೋಡು ನೇತ್ರಾ, ನನ್ಗೆ ಸುಸ್ತಿಯಾದಾಗ್ನಿಂದ ಜನ, `ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ಮಾಸ್ತಾರಾ ಮತ್ತು ನರ್ಸ ಮೇಡಂ ನಡುವೆ ಜಿಂಗಿಚಿಕ್ಕಿ, ಜಿಂಗಿಚಿಕ್ಕಿ ನಡದಂಗ್ ಕಾಣತೈತಿ’ ಅಂತ ಮಾತಾಡ್ಲಿಕತ್ಯಾರ. ಅದಕ್ಕ ನಾವು ಯಾಕ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡ್ಬೇಕು? ಸುಮ್ಮನೇ ಇಬ್ರೂ ಒಂದಾಗಿ ಬಿಡಾಣ. ಏನಂತೀದಿ…?”

ತುಸು ಮೌನ ಆವರಿಸಿತು.

“ಯಾಕೆ ಈ ಮುದುಕ ಪಸಂದ್ ಆಗ್ಲಿಲ್ಲೇನು…? ಮೌನ ಮುರಿದು ಶಿವಪ್ರಸಾದರೇ ನೇತ್ರಾವತಿಯನ್ನು ಮಾತಿಗೆಳೆದರು.

“ನೀವು ಮುದುಕ ಅಂತ ನನ್ಗೆ ಅನಿಸೇ ಇಲ್ಲ. ನೀವು ತುಂಬಾ ಉತ್ಸಾಹಿ ತರುಣರಂತೇ ಇದ್ದೀರಿ. ದಿಕ್ಕು-ದೆಶೆ ಇಲ್ಲದ ಅನಾಥೆಗೆ ಒಂದು ನೆಲೆ ಸಿಗತೈತೆ. ಆದ್ರೆ ನಿಮ್ಮೂರಾಗ ನಿಮ್ಮ ಬಗ್ಗೆ ಜನ ಏನಂತಾರೋ ಅಂತ ಭಯ ನನ್ಗೆ.”

“ಇದು ನಮ್ಮ ಜೀವನ ಅಷ್ಟೇ. ಯಾರಿಗೂ ಅಂಜಿಕೊಳ್ಳೋ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇಲ್ಲ. ನಾಲ್ಕು ಜನರೆದುರಿಗೇ ನಾವಿಬ್ರೂ ಮದುವಿಯಾಗಿ ಜೊತೆಯಾಗಿರೋಣ.”

“ಸರಿ ನಿಮ್ಮಿಷ್ಟ.” ನೇತ್ರಾ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ಅವಳನ್ನು ಬಲವಾಗಿ ತಬ್ಬಿಕೊಂಡರು.

ಊರಿನ ಒಂದಿಷ್ಟು ಜನರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಈಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮದುವೆಯಾದರು. ಮೇಲಿನ ಮನೆಯಿಂದ ನೇತ್ರಾಳ ಸಾಮಾನುಗಳೆಲ್ಲ ಕೆಳಗೆ ಬಂದವು. ಅರವತ್ತೆರಡರ ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ಮತ್ತು ನಲವತ್ತರ ನೇತ್ರಾಳ ದಾಂಪತ್ಯ ಶುರುವಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿತು.

****

ಬಟ್ಟೆ ಬದಲಿಸಿ ಫ್ರೆಶಪ್ಪಾಗಿ ಚಹದ ಕಪ್ಪುಗಳೊಂದಿಗೆ ಬಂದ ನೇತ್ರಾ, `ರೀ ಚಹ…’ ಎಂದಾಗ ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ಮಿಸುಕಾಡಲಿಲ್ಲ. ಅವರ ಮಗ್ಗುಲಿಗೆ ಕುಳಿತು, `ಸಾಹೇಬ್ರು ಎಲ್ಲೋ ಕಳೆದು ಹೋದಂಗೆ ಕಾಣ್ತದೆ…?’ `ಹಾಂ! ಹೂಂ! ಒಂದಿಷ್ಟು ಹಳೇ ನೆನಪುಗಳು ಕಾಡಿದ್ವು’ ಎಂದೆನ್ನುತ್ತಾ ಚಹದ ಕಪ್ ಎತ್ತಿಕೊಂಡರು ಶಿವಪ್ರಸಾದ್. ಇಬ್ಬರೂ ಚಹ ಸವಿಯತೊಡಗಿದರು.

“ಶಿವೂ, ಈಗಲಾದರೂ ಬಿಚ್ಚಿಡಿರಿ ನಿಮ್ಮ ಮನದಾಳದ ದುಗುಡ, ವೇದನೆ…?”

“ನೇತ್ರೂ, ನೀನು ಅತ್ತ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಮಗ ಸಂಜಯ್ ಫೋನ್ ಮಾಡಿದ್ದ…”

“ಹೌದಾ…? ಏನಂತೆ? ಮುಂದೆ ಹೇಳಿರಿ.”

“ನನ್ನ ಆಸ್ತಿನೆಲ್ಲ ತನ್ನ ಹೆಸರಿಗೆ ಬರೆಸಲು ಅವನು ಎರಡು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದಾನೆ. ನನ್ನ ತರುವಾಯ ಆಸ್ತಿಗೆ ನೀನೇ ವಾರಸುದಾರನಲ್ಲವೇ? ಅವಸರವೇಕೆ ಎಂದೆನ್ನುತ್ತಿದ್ದೆ.”

“ಮಗನ ಹೆಸರಿಗೆ ಆಸ್ತಿ ವರ್ಗಾವಣೆ ಮಾಡಿರದಿದ್ದರೆ ಈಗಲಾದರೂ ಮಾಡಿಬಿಡಿರಲ್ಲ?”

“ಅಯ್ಯೋ ಶಿವನೇ, ತಂದೆ ಅಂತ ಒಂದೀಟೂ ಪ್ರೀತಿ ಇಲ್ಲದವನಿಗೆ ಅದೇನಂತ ಆಸ್ತಿ ಬರೆಸಲಿ? ಬೇಡ ಎನಿಸುತ್ತಿದೆ ಈಗೀಗ…”

“ಹಂಗ್ಯಾಕಂತೀರಿ…?”

“ನೇತ್ರಾ, ನನ್ನ ಹೆಸರಿಲೆ ಇರುವ ಹದಿನಾರು ಎಕರೆ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಆರು ಎಕರೆ ಮಾತ್ರ ಪಿತ್ರಾರ್ಜಿತ. ಉಳಿದದ್ದು ಸ್ವಯಾರ್ಜಿತ. ಈ ಮನೆನೂ ಸ್ವಯಾರ್ಜಿತ ಆಸ್ತಿ. ಹಳೆ ಊರಲ್ಲಿ ಇರುವ ಹಳೆಮನೆ ಪಿತ್ರಾರ್ಜಿತ ಆಸ್ತಿ. ಪಿತ್ರಾರ್ಜಿತ ಆಸ್ತೀನೆಲ್ಲಾ ನಿನ್ನ ಹೆಸರಿಲೆ ವರ್ಗಾವಣೆ ಮಾಡುವೆ. ಸ್ವಯಾರ್ಜಿತ ಆಸ್ತಿ ನನ್ನ ಹೆಸರಿಲೆ ಇರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಅವನು, `ನೀನು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿರುವ ಯಾವಳೋ ಅಡ್ಡ ಕಸುಬಿ ಹೆಣ್ಣಿಗೆ ಇಲ್ಲಾ ಅವಳ ಕೂಸಿಗೆ ನಿನ್ನ ಸ್ವಯಾರ್ಜಿತ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಕೊಡಬೇಕೆಂದಿರುವಿಯೇನು? ಅದನ್ನು ಹೇಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂಬುದು ನನಗೆ ಗೊತ್ತು’ ಎಂದ.

“ಸರಿ, ನನಗೂ ಸ್ವಲ್ಪ ಸ್ವಲ್ಪ ಕಾನೂನು ಗೊತ್ತು. ಫೀಜಿಲ್ಲದೇ ನನ್ನ ಪರವಾಗಿ ವಾದಮಾಡುವ ವಕೀಲರೂ ಇದ್ದಾರೆ’ ಎಂದೆ. ಅಷ್ಟಕ್ಕೇ ಅವನು ಸುಮ್ಮನಾದ. ಕಾದು ನೋಡಬೇಕಿದೆ ಅವನ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಯನ್ನು.”

“ಹೆಂಗೂ ನಿಮಗೆ ನಿವೃತ್ತಿ ವೇತನ ಬರುತ್ತದೆ. ನನಗೆ ಸಂಬಳ ಬರುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಸಂಜಯನಿಗೆ ಕೊಟ್ಟುಬಿಡಿರಲ್ಲ…?”

“ಅವನು ನನ್ನ ಸಾವಿತ್ರಿಯ ಮಗ ಅಂತ ನನಗೆ ಅಭಿಮಾನವಿತ್ತು. ಆದರೆ ಅವನ ದುರಹಂಕಾರ! ಅಬ್ಬಬ್ಬಾ! ಹೇಳಲಿಕ್ಕೆ ಬಾರದು. ತಂದೆ ಅಂತ ಮಮಕಾರವಿಲ್ಲದ ಅಪಾತ್ರನಿಗೆ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ವರ್ಗಾಯಿಸಿದರೆ ನಿನ್ನ ಹೊಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿರುವ ಈ ನನ್ನ ಮಗುವಿನ ಕೈಗೆ ಬೋಕಿ ಕೊಡಲೇನು…?” ಎಂದೆನ್ನುತ್ತಾ ಶಿವಪ್ರಸಾದ್ ನೇತ್ರಾಳ ಹೊಟ್ಟೆಯನ್ನು ನವಿರಾಗಿ ಸವರತೊಡಗಿದ.

“ಹಾಂ! ನಿಮಗೆ ಹೇಗೆ ಗೊತ್ತಾಯಿತು…?”

“ಆರು ತಿಂಗಳುಗಳಿಂದ ನಾವಿಬ್ಬರೂ ಒಂದೇ ಜೀವ ಎಂಬಂತೆ ಜೀವಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಅಷ್ಟೂ ಗೊತ್ತಾಗುವುದಿಲ್ಲವೇ?”

“ಇವತ್ತು ರಾತ್ರಿ ಆ ವಿಷಯವನ್ನೂ ನಿಮಗೆ ಹೇಳಬೇಕೆಂದುಕೊಂಡಿದ್ದೆ. ಅಷ್ಟರಲ್ಲಿ ನೀವೇ ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದಿರಿ. ಅಭಿನಂದನೆಗಳು.ನನಗೆ ತಾಯಿಯಾಗುವ ಸೌಭಾಗ್ಯ ಕರುಣಿಸಿದ್ದಕ್ಕೆ ಕೋಟಿಕೋಟಿ ಪ್ರಣಾಮಗಳು” ಎಂದೆನ್ನುತ್ತಾ ನೇತ್ರಾ ಶಿವಪ್ರಸಾದರ ಪಾದಗಳಿಗೆ ಹಣೆಹಚ್ಚಿ ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತಾ ಅಶ್ರುತರ್ಪಣ ಮಾಡತೊಡಗಿದಳು. ಮೆಲ್ಲಗೇ ಅವಳನ್ನು ಮೇಲೆತ್ತಿ ಕಣ್ಣೀರು ಒರೆಸಿ ಬಿಗಿದಪ್ಪಿಕೊಂಡಾಗ ಎರಡೂ ಜೀವಗಳ ಸಂಭ್ರಮ ವರ್ಣಿಸಲಸದಳ.