ಮಳೆ ಪ್ರಬಂಧಗಳು

ಅಣ್ಣ-ತಮ್ಮ ಮಳೆಗಳು ಪುನರ್ವಸು ಹಾಗೂ ಪುಷ್ಯ! – ಸೂರ್ಯಕೀರ್ತಿ

ಬೆಳ್ ಬೆಳ್ಗೆಯೇ ಆಷಾಢದ ಮಳೆ ತೂತಾದ ಆಕಾಶದಿಂದ ‘ಜುಳ್’ನೆ ಸುರಿಯುತ್ತಲೇ ಇತ್ತು. ಹದವಾಗಿದ್ದ ಹೊಲ ಗದ್ದೆಗಳು ಮತ್ತೆ ನೀರು ತುಂಬಿಸಿಕೊಂಡು ಕಾಳುಕಡ್ಡಿ ಬಿತ್ತದಂತೆ ಹಾಳು ಮಾಡಿತ್ತಲ್ಲ ಎಂದು ಅಜ್ಜ ಬೈಯುತಿದ್ದ. ಮಳೆ ನಿಲ್ಲುವಾಗೆ ಕಾಣಲೇ ಇಲ್ಲ ಸುಯ್ಯನೇ ಜುಯ್ಯನೇ ಥಟಫಟನೆ ಧಬಧಬನೆ ಬಂದು ಸುರಿಯುತ್ತಲೇ ಇತ್ತು,ಅಡುಗೆಮನೆಯ ಗವಾಕ್ಷಿಯಿಂದ ನೇರವಾಗಿ ಒಲೆಗೆ ನೀರು ಬೀಳುವುದರಿಂದ ಅಜ್ಜಿ ‘ ಥೂ ಚಂಚೇಲ್ ಮುಂಡೇದು ಮಳೆ, ಯಾರೋ ಆಕಾಸನೇ ಕಿತ್ತು ಭೂಮ್ಗೆ ಬೀಸಾಕಿದಂಗೆ ಸುರಿತದಲಾ, ಹಾಳಾದ ಮಳೆ ಒಲೆಯೆಲ್ಲ ಅಡಗೆಡಿಸ್ತು. ಥೂ ನೀನ್ ಮನೆ ಕಾಯಾಗ ನೀನ್ ಬಾಯ್ಗೆ ಬೀಗ ಹಾಕ ‘ಎಂದು ಮನೆಯ ಹೊಸ್ತಿಲ ಮೇಲೆ ನಿಂತು ‘ಥು,ಥು,ಥು’ ಎಂದು ಉಗಿದಳು. ಅಜ್ಜಿಯ ಮಾತಿಗೆ ಮಳೆ ಕಿವಿಗೊಡಲೇ ಇಲ್ಲ ಅದರ ಪಾಡಿಗೆ ಅದು ಹಾಡುತ್ತಲೇ ಇತ್ತು ಕಪ್ಪೆಗಳು ವಟವಟನೆ ನಡುಮನೆಗೆ ನುಗ್ಗಲು ಸಿದ್ಧವಾದವು. ಆರಿದ್ರ ಮಳೆ ‘ನಾನು ಸಿಡಿಲು,ಗುಡುಗು,ಮಿಂಚಿನಿಂದ ಬರಲ್ಲ’ ಎಂದು ಆಣೆ ಪ್ರಮಾಣ ಮಾಡಿದ್ದ ಮಳೆಯದು ಈಗ ಎಲ್ಲವೂ ಒಟ್ಟಾಗಿಯೇ ಆಗುವುದನ್ನು ನೋಡಿ ಹೆದರಿದ ಅಜ್ಜಿ ಬಾಗಿಲಿಗೆ ಕಬ್ಬಿಣದ ಸಲಾಕೆಯ ಇಟ್ಟಳು. ಹೊರಗೆ ನೆಂದು ಮುದ್ದೆಯಾಗಿದ್ದ ಹಸಿ ಸೌದೆಗಳ ತಂದು ಮನೆಯೆಲ್ಲ ಹೊಗೆ ಮಾಡಿ ಅಜ್ಜನಿಂದಲೂ ಬೈಸಿಕೊಂಡಳು. ಇವೆಲ್ಲ ವಿದ್ಯಮಾನದೊಂದಿಗೆ ‘ಬುಡುಬುಡುನೆ’ ಶಬ್ದದೊಂದಿಗೆ ಬಂದ ಮನುಷ್ಯನೊಬ್ಬ ‘ ಗೌಡ್ರೆ ಗಾವುಡ್ರೆ, ಸಾಹೇಬ್ರೆ ಇದೀರಾ’ ಎಂದ.

ಅಜ್ಜ ಬೀಡಿ ಸೇದುತಿದ್ದವನು ‘ ಯಾರ್ಲ ನೀನು ‘ ಎಂದ ಕುಳಿತ್ತಲ್ಲಿಯೇ.
‘ನಾನು ಸಾಹೇಬ್ರೆ, ಆಶಿಫಾ ‘ ಎಂದ ಗಡ್ಡ ನೀವಿಸುತ್ತಾ.
‘ಓಹ್ ! ಸಾಬ್ರು ಇಗ್ಯಾಕೆ ಬಂದ್ರಿ ಹುಯ್ಯೋ ಮಳೆಯಲ್ಲಿ ಎತ್ತುಗಳ ಹಿಡಿಯೋಕೆ ಆಯ್ತದ್ಯಾ, ನಾಳೆ ಬರೋಗಿ ನೋಡೋಣ’ ಎಂದಜ್ಜ.

ಉದ್ದನೆಯ ಗಡ್ಡ, ಪೈಜಾಮು,ಟೊಪ್ಪಿಯೆಲ್ಲವೂ ಕೆಸರಾಗಿ ಮುಖ ಮೂತಿಯೂ ಕಾಣದೆ ನಿಂತಿದ್ದನ್ನು ಕಂಡು ನನಗೆ ಭಯವಾಗಿ ಅಜ್ಜನ ತೊಡೆಯ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತುಬಿಟ್ಟೆ. ಹೊರಗೆ ಅವನ ಎಕ್ಸ್ ಎಲ್ ಸ್ಕೂಟರ್ ಡೂರ್ ಡೂರ್ ಎಂದು ದಾರಿಯೇ ನನಗಲ್ಲ ಎಂದು ಹೋಗುವುದೋ ಬೇಡವೋ ಎಂಬಂತೆ ಆ ವಾಹನ ಚಲಿಸುತಿತ್ತು. ಆ ಸ್ಕೂಟರ್ ನ ಮುಂದೆಗಡೆ ಒಂದಷ್ಟು ಏನೇನೋ ಸಲಕರಣೆಗಳ ತುಂಬಿಕೊಂಡು ಅದರ ಮೇಲೆ ಕ್ವಿಂಟಲ್ ಗಾತ್ರದ ಸಾಬಿಯ ನೋಡಿ ಊರಿನ ಹೆಂಗಸರೆಲ್ಲ ನಕ್ಕಿದ್ದರು. ‘ ಥೂ ಉಗಿ ಮಕ್ಕೆ ಅವ್ನ,ಅವ್ನ ಪೇತ್ಲು ಗಾಡಿನ? ಥತ್ ‘ ಎಂದು ಮೂಸುಡಿ ತಿರುಗಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋದ ಹೆಂಗಸರನ್ನು ನೋಡಿದ ಆಶಿಫಾ ಇದು ಹೊಸ ಜಗತ್ತು ಅಂದುಕೊಂಡಿದ್ದ.

ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ನಂತರ ಮಳೆ ಸಣ್ಣಾಯಿತು ಸ್ವಲ್ಪ ದೂರ ಹೋದವನು ಥಟ್ಟಾರನೆ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷನಾಗಿಟ್ಟ. ‘ ಗಾವುಡರೆ, ಮಲಿ ಸಣ್ಣಾಯ್ತು ಆ ಅಂಗ್ಡಿ ಕಡ ನಾತಾರು ಆಲಿ ಸಿಕ್ತಾರ, ಬಲ್ಲಿ ಹೋಗುವ ‘ ಎಂದ. ನನಗಂತೂ ಇವನ ಕನ್ನಡವೋ ಮತ್ಯಾವುದೋ ಏನೋ ತಿಳಿಯದೆ ಅವನ ಕಡೆಯೇ ನೋಡುತ ನಿಂತೆ. ಗೋಣಿಚೀಲದಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಿಗೆ,ಅರ,ಸನನ್,ಇಕ್ಕಳ,ಉಳಿ,ಸಾಣೆಕಲ್ಲು,ಲಾಳಗಳು,ಹಲಗೆ,ಮಿಣಿಹಗ್ಗದ ಗೋಣಿಚೀಲವ ಬಿಚ್ಚಿ. ‘ಹಿಲಿಯಿರಿ ಹಿಲಿಯಿರಿ’ ಎನ್ನುತಿದ್ದ. ಕೆರೆಯ ಕಡೆ ಹೋಗಿದ್ದ ಮೂಡ್ಲಣ್ಣ ‘ಏನೋ ಅದು ಹಿಲಿಯದೋ ಸರಿಯಾಗಿ ಕನ್ನಡ ಮಾತಾಡೋ ಮಂಗ್ ಬಡ್ಡೆತ್ತದೆ’ ಎನ್ನುತ್ತಲೇ ತನ್ನ ಚಡ್ಡಿಯ ಲಾಡಿಯನ್ನು ಸೊಂಟದ ಮಧ್ಯಕ್ಕೆ ಬಿಗಿದುಕೊಂಡ.

‘ಅದಲ್ರೀ, ಸಾಹೇಬ್ರ ಮಿಣಿಹಗ್ಗ ಕೊಡ್ತೀನಿ ಅತ್ಲಗಿಂದ ಹಿಲ್ದು ಕಟ್ಟಿ ,ನೀವು ಆ ಕಡೆ ಎತ್ತಿನ ಮೂಗುದಾರ ಹಿಡ್ಕೊಳ್ಳಿ, ಒಬ್ರು ಬಾಲ ಹಿಲಿರಿ, ಇನ್ನೊಬ್ರು ಕತ್ತು ಬಗ್ಗಿಸ್ರಿ’ ಎಂದ.

ಕೆಂಚಣ್ಣ,ಕರಿಯಣ್ಣ,ಮೇಲಗಡೆ ಮನೆಯ ಹುಚ್ಚಣ್ಣ, ಎದುರುಮನೆಯ ಮಾಚಣ್ಣ,ಅಜ್ಜನ ತಮ್ಮ ಚನ್ನಣ್ಣ ಎಲ್ಲರೂ ಸಿದ್ಧರಾಗಿ ನಮ್ಮ ದಢೂತಿ ಎತ್ತನ್ನು ಮಲಗಿಸಲು ಹರಸಾಹಸಪಟ್ಟರು ಅದು ತನ್ನೆರಡು ಕಾಲುಗಳಿಂದ ತಳಿಸಿ, ತನ್ನ ಕೋಡುಗಳಿಂದ ಸಿಕ್ಕವರ ನಾಟಿತು. ‘ ಅಯ್ಯೋಯ್ಯೋ ಯಪ್ಪೋ ಎಂದು ಸುಬ್ಬಿಯರ ಚನ್ನ ಓಡಿ ಹೋದ, ಹುಚ್ಚಣ್ಣನ ಟವಲ್ ಕೆಳಗೆ ಬಿದ್ದು ಎಲ್ಲರ ಕಾಲಿಗೂ ಹಾಸಿಗೆಯಾಯ್ತು, ಮಾಚಣ್ಣ ಚಡ್ಡಿ ಲಾಡಿ ಕಿತ್ತು ಕೈಯಲ್ಲೇ ಚಡ್ಡಿಯನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಹಿತ್ಲಕಡೆ ಹೊರಟುಹೋದ. ಆದರೆ ಕೆಂಚ ಕರಿಯಿಬ್ಬರೂ ಎತ್ತಿನ ಮೂಗುದಾರವ ಬಿಡದೆ, ಎತ್ತಿನ ಎದೆಗೆ ಬಿಗಿಯಾಗಿ ಕಟ್ಟಿದ್ದ ಮಿಣಿಹಗ್ಗವನ್ನು ಹಿಡಿದು ಎಳೆದರು. ಎತ್ತಿಗೆ ಉಸಿರುಗಟ್ಟುವಂತಾಗಿ ನೆಲಕ್ಕುರುಳಿತು.

‘ಪಪ್ ಪಪ್ , ಅಬ್ಬಾರೆ’ ಎಂದು ಆಶಿಫಾ ತನ್ನ ಸಲಕರಣೆಗಳ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಎತ್ತಿನ ನಾಲ್ಕು ಕಾಲುಗಳ ಬಿಗಿಯಾಗಿ ಕಟ್ಟಿ, ಸಣ್ಣದಾದ ಕೈ ಕುಡ್ಲು ನಿಂದ ಗೊರಸುಗಳ ಕೂಯ್ದು, ಅರದಿಂದ ಸಮ ಮಾಡಿಕೊಂಡು, ಮಟ್ಟಗೋಲಿನಿಂದ ಲಾಳವ ಕೂಡಿಸಿ ಮೊಳೆಯೊಡೆದ. ಕೊನೆಗೆ ಮೊಳೆಯ ತುದಿಗಳ ಮುರಿದು ಗೊರಸುಗಳ ಸ್ವಚ್ಛ ಮಾಡಿ ಕಟ್ಟಿದ ಕಾಲುಗಳ ಬಿಡಿ ಎಂದು ದೂರ ಸರಿದು ನಿಂತ. ಆಗ ನಮ್ಮ ಎತ್ತು ಹೈಹೀಲ್ಡ್ ಚಪ್ಪಲಿ ತೊಟ್ಟಂತೆ ಅದರ ನಡಿಗೆಯೇ ಬೇರೆಯಾಗಿತ್ತು ಇದರಂತೆಯೇ ಮತ್ತೊಂದು ಎತ್ತಿಗೂ ಹೈಹೀಲ್ಡ್ ಚಪ್ಪಲಿ ಹಾಕಿದಾಗ ಉಳುಮೆಗೆ ಉತ್ತಮ ಎತ್ತುಗಳೆನಿಸಿದವು.

ಅಜ್ಜ ಜೇಬಿನಿಂದ ಅದೆಷ್ಟೋ ತೆಗ್ದು
‘ತಗೊಳ್ಳಿ ಸಾಬ್ರೆ ‘ ಎಂದ. ಅವನು ಏನೋ ಹೇಳಲು ಹೊರಟ ಅಷ್ಟಕ್ಕೆ ಮಳೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿಂತಿತ್ತು, ಮೂಡ್ಲಣ್ಣ ಕೈಸನ್ನೆ ಮಾಡಿ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಅವನ ಮನೆಕಡೆ ಹೊರಟ.
‘ಅಟ್ಲು ಗದ್ದೆ ಉಳೋಕೆ ಲಾಳ ಯಾಕ್ ಬೇಕು? ತಲೇಲಿ ಬುದ್ಧಿ ಗಿದ್ಧಿ ಇದ್ಯಾ ‘ ಎಂದಳು ಅಜ್ಜಿ.
‘ನಿನಗೆಂತಾ ಗೊತ್ತು ನಡೀ ಸುಮ್ಕೆ , ಒಲೆ ಮುಂದ್ಕೆ ಸೌದೆ ವಂಚ್ಕೋ ‘ ಎಂದ ಅಜ್ಜ.

ಇದೆಲ್ಲವನ್ನು ನೋಡುತಾ ನಿಂತಿದ್ದ ನನ್ನ ಕಂಡು ಅಜ್ಜ
‘ಸರಿಯಾಗಿ ಚಡ್ಡಿ ಎತ್ತಿ ಮೇಲಗಡೆ ಕಟ್ಲ’ ಎಂದ.

ಏನು ಮಾತನಾಡದೆ ನನ್ನ ಚಡ್ಡಿಯ ಗುಂಡಿ ಕಿತ್ತು ಹೋಗಿದ್ದರಿಂದ ಒಂದು ಕಡೆಯ ತೋಳು ಮೇಲಕ್ಕೆ ಮತ್ತೊಂದು ಕಡೆಯ ತೋಳು ಕೆಳಕ್ಕೆ ಜೋಲುತಿತ್ತು.
ಗೊಣ್ಣೆ ಮೂಗಿನಿಂದ ಸುರಿಯುತಿತ್ತು ಅದನ್ನೆ ಕೆಲವು ಸಾರಿ ನೆಕ್ಕಿ ನನ್ನ ಅಂಗಿಬಟ್ಟೆಗೆ ಒರೆಸಿಕೊಂಡು ಅಜ್ಜನ ಬಳಿ ಹೋದಾಗ ‘ ಹು ಅನ್ನು ಊ ಅನ್ನು ‘ ಎಂದು ಸಿನಿಸಿ ನನ್ನ ಮೂಗಿನಿಂದ ಮೂಗಾಡಿ ಗೊಣ್ಣೆ ತೆಗೆದು ಬೀಸಾಡಿದ. ಚಡ್ಡಿಯ ಮೇಲಕ್ಕೆ ಎತ್ತಿ ಉಡುದಾರಕ್ಕೆ ಬಿಗಿದು. ‘ ಹೋಗೋ ನಿಮ್ಮವ್ವ ಅಕ್ಕಿ ರೊಟ್ಟಿ, ಕುಂಬಳಕಾಯಿ ಪಲ್ಯ ಮಾಡಿರಬೇಕು ತಿನ್ಹೋಗೋ’ ಎಂದ. ‘ ಹು ಹ್ ಹು ಎಂದವನು ‘ ಅಜ್ಜ ಏಯ್ ಅಜ್ಜ ಏನು ಸಾಬಿ ಎಂದ್ರ ‘ ಅಂದೆ.

ತನ್ನ ಕಣ್ಣುಗಳ ಮಿಣುಕಿಸಿ..
‘ಸಾಹೇಬ ಅನೋದೆ ಸಾಬ್ರು ಅಂತ ಕರಿತಾರೆ ಕನ ‘ ಎಂದ. ‘ ಕುದ್ರೆ ಮೇಲೆ ಕುತ್ಕೊಂಡು ಧಿಮಾಕು ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಗಡ್ಡ ಮೀಸೆ ಜೋರಾಗಿ ಬಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಬರ್ತಾರಲ ಅದ್ಕೆ ಜನ ಸಾಹೇಬ ಅಂತಿದ್ರೂ ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ ಅದು ಸಾಬಿ,ಸಾಬ್ರು’ ಆಯ್ತು ಎಂದಿದ್ದನ್ನು ಕೇಳಿಸಿಕೊಂಡು, ಮಾಳಿಗೆಯ ಓಣಿಯ ಕಿತ್ತಾಗ ಮಳೆನೀರು ಸರಳವಾಗಿ ನಿಂತ ನೀರೆಲ್ಲ ಸುರಿಯ ತೊಡಗಿತು.

ಒಂದಷ್ಟು ಸಮಯ ಕಳೆದ ಮೇಲೆ ಗುಡುಗಿನೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತೆ ಮಳೆ ಬರಲು ಸುರುವಾಯಿತು. ಈ ಮಳೆ ರೈತನಿಗೆ ಭಾಷೆಕೊಟ್ಟು ‘ ನಾವಿಬ್ರೂ ಅಣ್ಣ ತಮ್ಮಂದಿರು ಬಂದೆ ಬರ್ತೇವೆ, ನಾನದ್ರು ಬರ್ತೀನಿ ನೀನಾದ್ರು ಬಾ’ ಎಂದು ಮಾತನಾಡಿಕೊಂಡು ಬರುವ ಮಳೆಗಳಿವು. ಈ ಮಳೆಗೆ ಹೆಸರು ಉದ್ದು ತಡ್ನಿಕಾಳುಗಳು ತಳ್ಳಾಗಿ ಬಿಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಕಾಲ. ಈ ಎರಡು ಮಳೆಗಳನ್ನು ನಾನಾ ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ ದೊಡ್ಡಸ್ಲು, ಚಿಕ್ಕಸ್ಲು, ದೊಡ್ಡುಸ್ಲು ಚಿಕ್ಕುಸ್ಲುಮಳೆಗೆಂದು ಕೊಟ್ಟ ಮಾತಿಗೆ ತಪ್ಪಲಾರವು ಎಂದು ರೈತರು ಈಗಲೂ ನಂಬಿದ್ದಾರೆ.

ಕಾಳಿದಾಸನ ಮೇಘದೂತ ಕಾವ್ಯದಲ್ಲಿ ಈ ಮಳೆಯ ಮೋಡಗಳೆ ಯಕ್ಷಯಕ್ಷಿಯರ ಪ್ರೇಮ ಸಂದೇಶಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷೀಭೂತಗಳಾಗುವವು! ಆರಿದ್ರ,ಪುನರ್ವಸು ಆಷಾಢದ ಮಳೆಗಳಾದರೆ ಪುಷ್ಯ,ಆಶ್ಲೇಷ ಶ್ರಾವಣದ ಮಹಾಮಳೆಗಳು.

SHANKAR G

View Comments

Share
Published by
SHANKAR G

Recent Posts

ಇದೇ ಭಾನುವಾರ ಕೊಪ್ಪಳದಲ್ಲಿ ಕವಿ ಚನ್ನಪ್ಪ ಅಂಗಡಿ ಅವರ “ಇನ್ನು ಕೊಟ್ಟೆನಾದೊಡೆ” ಪುಸ್ತಕ ಲೋಕಾರ್ಪಣೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ.

ಪ್ರೀತಿಯ ಓದುಗರೇ, ನಿಮ್ಮ ಬೆಂಬಲದಿಂದಾಗಿ ಮಿಂಚುಳ್ಳಿ ಪ್ರಕಾಶನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿರುವ ಎಲ್ಲ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಪ್ರತಿಗಳು ಖಾಲಿಯಾಗಿವೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ "ಬಿದಿರ ತಡಿಕೆ", "ಮಳೆ…

55 years ago

ಕೊಪ್ಪಳದಲ್ಲಿ 2024ನೇ ಸಾಲಿನ ಕವಿ ಗವಿಸಿದ್ಧ ಎನ್. ಬಳ್ಳಾರಿ ಸಾಹಿತ್ಯೋತ್ಸವ

ದಿನಾಂಕ 24/11/2024ರಂದು ಕೊಪ್ಪಳದ ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರ ಭವನದಲ್ಲಿ ೨೦೨೪ನೇ ಸಾಲಿನ ಕವಿ ಗವಿಸಿದ್ಧ ಎನ್. ಬಳ್ಳಾರಿ ಸಾಹಿತ್ಯೋತ್ಸವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನಡೆಯಲಿದೆ.…

55 years ago

ದೇವೇಂದ್ರ ಕಟ್ಟಿಮನಿ ಅವರ ಗಜಲ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ರೀಡಾ ಮನೋಭಾವ; ಡಾ. ಮಲ್ಲಿನಾಥ ಎಸ್. ತಳವಾರ

ಎಲ್ಲರೂ ಸೌಖ್ಯವಾಗಿದ್ದೀರಿ ಎಂಬ ಭಾವದೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ಮುಂದೆ ಗಜಲ್ ಗಂಗೋತ್ರಿಯ ಸಮೇತ ಅದೂ ಗಜಲ್ ಬಾನಂಗಳದಲ್ಲಿ ಮಿಂಚಿ ಮರೆಯಾದ ಶಾಯರ್…

55 years ago